DSC70

cej się. Będzie on określać, co dana osoba ma właściwie zrobić, i zawierać czasownik „działaniowy” oraz jego przedmiot (np. wymienić wydarzenia, określić przyczyny, napisać wypracowanie).

3.    Wyszczególnienie stosownych warunków, w których ma wystąpić zachowanie. Będą one zawierać dane, ograniczenia, restrykcje, którymi objęty będzie uczeń podczas prezentowania zachowania końcowego (czynniki czasowe, szczegóły dotyczące materiałów, sprzętu, informacji, źródeł, których nie powinien lub powinien używać).

4.    Określenie standardu, który posłuży do oceny wyników (80% prawidłowych odpowiedzi; 7 prawidłowych odpowiedzi na 10; podać 6 przyczyn).

,23

Wiles i Bondi ' wskazują, że cele operacyjne są pożyteczne, ponieważ opierają się na zasadzie AZTS: określają audytorium celów (czyli kto będzie prezentować dane zachowanie), zamierzone zachowanie; jego treść — zadania, czynności i zasoby, a nadto stopień wykonania, czyli kryteria uznawania danej prezentacji zachowania za udaną.

Przykład: Przez godzinę uczeń napisze bez żadnych materiałów pomocniczych wypracowanie podsumowujące przyczyny i konsekwencje II wojny światowej. Wypracowanie musi zawierać przynajmniej trzy przyczyny i trzy konsekwencje omawiane podczas lekcji.

W znalezieniu dalszych informacji na temat celów operacyjnych pomoże czytelnikowi bibliografia na końcu książki.

PRAKTYKANT A CELE OPERACYJNE

Przykład celu operacyjnego podany w poprzednim podrozdziale (dziecko wymieni w tekście propagandowym sześć zdań, które świadczą o stronniczości i ujawniają poglądy autora) jest stosunkowo prosty i stanowi li tylko ilustrację samej zasady. Można go poszerzać nawet do postaci kilku osobnych pod-celów (zobacz przykłady w ramkach 13, 15,16 i 17). Zakres dalszego przetwarzania celu w ten sposób zależy od kilku czynników sytuacyjnych—zdolności klasy czy grupy, jej poprzednich doświadczeń w zakresie danego obszaru wiedzy, sposobu kierowania lekcją, znajomości klasy przez nauczyciela, jego umiejętności dydaktycznych, używanych przezeń metod i tak dalej. Proste umieszczenie celu operacyjnego in vacuo, bez odniesień do czynników w rodzaju tych, które zostały tu wymienione, jak również oczekiwanie, że przyniesie to pożądany skutek — jest poważnym naruszeniem samej zasady celów operacyjnych.

Fakt ten ma dla studenta istotne implikacje praktyczne. Stosowanie celów operacyjnych, w odróżnieniu od celów nie-operacyjnych, nakłada na ich użytków-