Cechy architektury neoklasycznej
Neoklasycyzm w architekturze można określić dwoma słowami: prostota i racjonalizm. Jej twórcy nawiązywali do wyważonych, harmonijnych budowli greckich, zrywając z przeładowaną ornamentyką baroku i rokoka. Zaskakujące, irracjonalne formy ustąpiły miejsca formom funkcjonalnym. W neoklasycznych pałacach, pozbawionych efektów scenograficznych, uwypuklone zostały elementy konstrukcyjne. Przykładami architektury tego okresu są: pałac Strogonowa (1750-1754), dzieło Bartolomea Francesca Rastrellego, oraz Mały Ermitaż (1764-1775) zaprojektowany przez Jeana-Baptiste'a Vallin de la Mothe, wzniesione w Sankt Petersburgu, gdzie za panowania carycy Katarzyny Wielkiej (1762-1796) nastąpił rozkwit neoklasycyzmu. Pierwsza z wymienionych budowli ma profilowany gzyms koronujący zwieńczony trójkątnym frontonem, a centralny korpus budynku zaakcentowany jest wydatnymi półkolumnami. Okna na piano nobile i na parterze otrzymało bardzo plastyczne naczółki. Fasad kończy się pilastrami narożnymi. Mały Ermitaż ma regularne belkowanie, z ząbkowanym gzymsem, wsparte na kolumnach. Okna są proste, bez naczółków, na parterze i na piano nobile zamknięte łukiem półkolistym, na półpiętrze - segmentowym.
Rząd kolumn w fasadzie flankują pilastry. W wyniku zastosowania tych elementów budynek zyskał linearny, wyważony charakter. Bartolomeo Francesco Rastrello, Sankt Petersburg Pałac Strogonowa
Neoklasycyzm w świecie
Neoklasycyzm rozwijał się na całym świecie. Mimo że jego założenia zostały sformułowane we Włoszech, jako styl architektoniczny przyjął się dość późno. Wraz z ideami oświecenia rozpowszechnił się w Rosji. We Francji neoklasycyzm pojawił się w okresie monarchii Ludwika XVI i rewolucji i rozwijał się w epoce napoleońskiej aż po lata restauracji. W Stanach Zjednoczonych stanowił odpowiedź na ideały wolności, a jego najwybitniejszym przedstawicielem był trzeci prezydent, architekt Thomas Jefferson.
Architektura neoklasyczna we Francji
J. G. Soufflot, Paryż, fasada kościoła św. Genowefy
Neoklasycyzm przejawiał się w kulturze francuskiej, jako ważny etap. Kształtował się w postaci międzynarodowego prądu artystycznego. Architekci, którzy chcieli zwróci architekturze podstawy jej klasycznych źródeł, powinni zapozna się bezpośrednio z zachowanymi ruinami starożytnego splendoru. Było to dal nich zadanie obowiązkowe.
Francuski architekt neoklasyczny, J. G. Soufflot dwa razy odwiedził Włochy. Jego dobre kontakty zaowocowały prestiżowymi zleceniami. Jednym z nich, które zajęło Souffletowi całe życie, stał się neoklasyczny monument paryski, którym był kościół Świętej Genowefy. Pierwszy projekt powstał w 1755 roku, a budowę rozpoczęto w 1764 roku.