utworzyć mieszaninę wybuchową , która po zetknięciu się z ogniskiem pożaru spowoduje wybuch.
11.4 Tamowanie pożaru w polach metanowych z zastosowaniem tam przeciwwybuchowych.
W celu ograniczenia skutków ewentualnego wybuchu gazów palnych ( zwłaszcza metanu) w czasie tamowania pożaru , a przede wszystkim dla zabezpieczenia ludzi zatrudnionych w akcji pożarowej, wykonuje się zwykle tamy przeciwwybuchowe . Zadaniem tamy przeciwwyb. Jest przejęcie i zatrzymanie fali wybuchu gazów w polu pożarowym i niedopuszczenie do przeniesienia skutków wybuchu poza tamę . Ważniejsze rodzaje tam przeciwwyb. omówiono w rozdziale 11.2. Czas ukończania budowy tam przeciwyb. musi być krótszy od czasu x , tj. czasu ewentualnego utworzenia się w tamowanym polu pożarowym roztworu wybuchowego gazów palnych . Zasadnicze znaczenie przy budowie tam przeciwwyb. ma szybkość ich wykonania . Dlatego tamy te nie są zbyt szczelne i ssą tamami tymczasowymi. Kolejność budowy i zamykania tam pożarowych w polach metanowych przy zwykłym tamowaniu ( bez stosowania gazów obojętnych ) może być następująca :
-tamy ostateczne buduje się jednocześnie z wykonywaniem tam przeciwwyb. , po ukończeniu budowy tam zamyka się równocześnie klapy oraz drzwi w tamach przeciwwyb. i ostatecznych zarówno po stronie dopływu jak i wypływu powietrza ze strefy objętej pożarem.
-tamy ostateczne buduje się po wykonaniu tam przeciwwyb. , natychmiast po ich zamknięciu (w przypadku bardzo wytrzymałych tam przeciwwyb.)
-tamy ostateczne buduje się po wykonaniu tam przeciwwyb. , po ich zamknięciu ( równocześnie na dopływie i wypływie powietrza) oraz po odczekaniu czasu , w którym może nastąpić wybuch w polu pożarowym poza zamkniętymi tamami przeciwwyb. ; czas ten może być różny i wynosi zwykle od 8 do 24 h .
W wielu przypadkach tamy przeciwwyb. , jeśli są wykonane dokładnie i z odpowiednim wrębem mogą pełnić jednocześnie funkcję tam ostatecznych . dotyczy to zwłaszcza tam podsadzkowych i gipsowych . Każda tama przeciwwyb. powinna być zabezpieczona 200 - metrową strefą opylania lub zraszania oraz zaporą przeciwwybuchową ( pyłową lub wodną) z co najmniej 400 kg pyłu kamiennego lub wody na 1 m2 pola przekroju poprzecznego wyrobiska z zaporą
11.5 Tamowanie pożaru z zastosowaniem gazów obojętnych
Tamowanie pożaru z zastosowaniem gazów obojętnych jest stosowane wówczas , gdy chce się uniknąć niebezpieczeństwa wybuchu gazów palnych w tamowanej przestrzeni . Sposób ten może być stosowany tylko wtedy , gdy ilość gazu obojętnego , którą dysponujemy , jest wystarczająca do obniżenia stężenia tlenu w izolowanym polu do granic bezpiecznych (tj. do około 10% przy CH4), i to w czasie krótszym od czasu , w którym może nastąpić nagromadzenie się gazów palnych o stężeniu powyżej dolnej granicy wybuchowości. Jako gazy obojętne stosowane są: CO2, azot, lub zneutralizowane gazy spalinowe . Dobre efekty uzyskuje się przy stosowaniu gazów spalinowych z parą wodną , wytwarzanych za pomocą generatorów gazotwórczych o dużej wydajności (rozdz. 10.7) .Ilość CO2 niezbędnego do obniżenia stężenia tlenu do wartości granicznej, przy której nie zachodzi możliwość wybuchu gazów pożarowych oblicza się ze wzoru VC02=V(100-CO2)/100*O2gdzie:
V - strumień objętości powietrza wpływającego do tamowanego pola pożarowego lub przesączającego się przez zamknięte tamy pożarowe [m3/min] ;C>2 - stężenie tlenu w tym powietrzu. Jeśli przez pole pożarowe przepływa strumień objętości