110058

Celem zabezpieczenia przed negatywnym oddziaływaniem składowiska na otoczenie jego lokalizacji stosować należy szereg barier zabezpieczających. Indeksacja wykracza poza normy techniczne dziś obowiązujące lecz ich identyfikacja przy programowaniu kompleksowej gospodarki odpadami stwarza możliwość optymalizacji zamierzanych działali Rodzaj odpadów przewidywanych do składowania decyduje o typie wysypiska a tym samym o rodzaju koniecznych barier zabezpieczających.

W podziemnym składowisku odpady izolowane są od środowiska wielostopniowym systemem barier. Bariery są to fizyczne przeszkody uniemożliwiające przenikanie uwalniających się substancji szkodliwych do biosfery, a mówiąc ściślej opóźniające i spowalniające ich migrację - wymywanie.

Zadaniem barier izolujących jest spełnianie następujących funkcji:

>    Opóźnienie czasu dotarcia wód podziemnych do odpadów,

>    Spowolnienie uwalniania substancji szkodliwych,

>    Odprowadzanie energii cieplnej, np.: w przypadku odpadów radioaktywnych.

Gromadzone pod powierzchnią ziemi odpady nie mogą być wybuchowe, samozapalne, gazonośne ani promieniotwórcze. Muszą mieć postać materiału stałego, czyli nie mogą zawierać wody. Nie mogą wydzielać gazów szkodliwych oraz lokowane być muszą w odpowiednich pojemnikach. Podstawową ideą podziemnego składowiska tego typu odpadów jest ich trwała izolacja od biosfery. Realizowana jest ona poprzez tworzenie systemu wielobarierowej izolacji.

System ten składa się z barier naturalnych, do których zaliczane są warstwy nieprzepuszczalne, stanowiące calizny oclironne ze skały macierzystej i nieprzepuszczalne otuliny zewnętrzne oraz barier sztucznych, czyli specjalnych opakowań odpadów, otamowań wewnątrz składowiska, z materiałów sztucznych i naturalnych. Jednakże w praktyce warunek trwałej izolacji niebezpiecznych odpadów od biosfery może być spełniony tylko przez niektóre, korzystnie usytuowane i wykształcone złoża soli, w których wykonano wyrobiska w odpowiedniej strukturze przestrzennej. Wyjątkowo składowisko odpadów niebezpiecznych zakładane jest w niesolnej, szybowej kopalni, i to w odniesieniu do pojedynczego odpadu. Prof. Kłeczek podkreśla, że szybowa kopalnia soli, która ma być przeznaczona na składowiska odpadów niebezpiecznych, musi być zlokalizowana w złożu spełniającym warunek trwałej izolacji wyrobisk kopalnianych od wód podziemnych. Muszą wszak być spełnione podstawowe warunki. Złoże soli musi się charakteryzować jednorodnością oraz brakiem ciągłych przewarstwień łatwo rozpuszczalnych soli potasowo- magnezowych, które mogłyby ułatwić migrację wód podziemnych. Usytuowanie kopalni w złożu musi uwzględniać pozostawienie odpowiedniej grubości calizn ochronnych. Złoże musi znajdować się na znacznej głębokości ( najlepiej większej niż 500m.), na której skała solna zachowuje się plastycznie pod wpływem ciężant nakładu, co jest korzystne dla trwałego, samoczynnego zaciśnięcia komór składowych i uszczelnienia wszystkich, wewnętrznych otamowań.

• DO BARIER SZTUCZNYCH MOŻNA ZALICZYĆ:

>    Postać w jakiej odpady są składowane, np.: zestalona mieszanina z udziałem substancji

utrudniających wypłukiwanie czynników szkodliwych,

Opakowanie odpadów (pojemniki stalowe, dodatkowe wykładziny i materiały wypełniające),