110108

•    manipulowanie środowiskiem jest częścią behawiom człowieka

•    styl życia wpływa na stosunek do przyrody

•    wszystkie miasta są podobne do siebie (ze względu na ujednolicenie funkcji, materiałów i technologii)

Każde miasto jest trochę inne ze względu na:

•    lokalne tradycje estetyczne

•    lokalne materiały

•    uwarunkowania przyrodnicze

*    okres nowożytności w Europie wiąże się z postawy podporządkowania sobie natury

*    możliwości techniczne i zagęszczenie populacji ludzi jest nieporównywalne do przeszłości -skala przekształceń jest większa niż w przeszłości

*    systemy stworzone przez człowieka coraz częściej wymykają się spod kontr oli

*    nowa postawa w kręgu europejskim - życie w zgodzie z naturą (uczłowieczony kontakt z naturą)

*    cywilizacja wymaga sztucznego środowiska (Egipt, Biskupin, Machu Piechu)

*    wyobrażenie o naturze kształtuje sztuka, np. film, poezja, malarstwo

Kategoria antropocentryzniu oświeconego (Rene Dubois 1986): to co dobre dla świata w ogóle pokiywa się z dobrem człowieka - manipulowanie środowiskiem powinno być ograniczone do działań uwzględniających także naturę (przyrodę), np. rolnictwo ekologiczne. Większość Europy i Starego Świata nra krajobrazy antropogeniczne, posłuszne człowiekowi ekonomicznie i estetycznie Enklawy' naturalnych ekosystemów w krajobr azach kulturowych, np. Bagno w' Bochcmii, step w Skorycicach (Wyżyna Kr akowsko - Częstochow'ska), Pustynia Błędowska Enklawy nahiralnych ekosystemów w krajobrazach kulturowych są najlepszą ochronę przed destabilizacją Krajobrazy pierwotne: Amazonia, Himalaje, Antarktyda,

Afryka. Wycinanie lasów w Ameryce - głównie dla poczucia bezpieczeństwa i wygody, np Floryda, Indiana, New York, Ohio Człowiek coraz bardziej świadomie manipuluje środowiskiem - ur uchamia siły stwarzające nowe środowisko Środowisko kształtuje określone cechy społeczne:

•    środowisko kształtuje cechy indywidualne (wzrost młodych Japończyków zmienił się po wprowadzeniu do Japonii europejskiego stylu życia)

•    śr odowisko zewnętrzne musi współgr ać ze środowiskiem wewnętrznym: nadawanie znaczeń i wartości elementom krajobrazu, sztuka.

Teologiczne zasady ojców bernardynów: zakonnicy jako współpracowiticy Boga powinni udoskonalać świat, aby nadawać mu ludzkie oblicze. Praca benedyktynów poparta najlepszą wiedzą nra przekształcić ziemię na raj. Klasztor jest „szkolą służby Pańskiej” W średniowieczu było w Polsce ok. 40 placówek (klasztorów) benedyktynów¹. Obok klasztorów wyrastały miasta zakonne (Lubiń, Mogilno, Tyniec).

Cystersi: zakon o podobnej regule i roli społecznej jak bernardyni (Ora et Labom). dodatkowo - eremicki styl życia (np. Kolbacz). Zainicjowali górnictwo solne w Wieliczce. W średniowieczu było 26 klasztorów cystersów po 20 - 30 mnichów w klasztorze + konwersowi; każdy zakon dysponował gospodarstwem rolnym 200 - 300 ha Wymyślili: pług koleśny, brony z metalowymi zębami, młyny, wprowadzili uprawę drzew owncowych, ogrody: warzywne, sady, szkółki, ogrody zielarskie

Miasta murowane (w Polsce od XII Iw, wcześniej podgrodzia z jarmarkami), np. Gieczz XIVw, Szczecin z Xw.

•    miasta jako ośrodki handlu, administracji i sądownictwa, kultury, życia religijnego (np. Toruri, Kazimierz Dolny nad Wisłą)

•    na początku XIV w było w Polsce 688 miast i mieszkało w nich 25% ludności