komercyjych. Powstałe w ten sposób banki rozpoczęły działalność 1 lutego 1989 roku. Do tej grupy należały:
• 1 stycznia 1988 r. kasy oszczędności I utworzono odrębny bank -PKO,
• 1 lutego 1989 r. (na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 11 kwietnia 1988 r.) zostało powołanych 9 banków państwowych:
I. Bank Gdański w Gdańsku,
li. Bank Śląski w Katowicach,
iii. Bank Przemysłowo-Handlowy w Katowicach,
iv. Bank Depozytowo- Kredytowy w Lublinie.
v. Powszechny Bank Gospodarczy w Łodzi,
vi. Wielkopolski Bank Kredytowy w poznaniu,
vii. Pomorski Bank Kredytowy w Szczecinie,
viii. Państwowy Bank Kredytowy w Warszawie,
ix. Bank Zachodni we Wrocławiu.
Banki te były na początku bankami państwowymi, a w 1991 roku zostały przekształcone w jednoosobowe spółki Skarbu Państwa. Część z nich to obecnie spółki notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych.
Banki te stały się samodzielnymi i samofinansującymi się jednostkami organizacyjnymi. Miały prowadzić działalność polegającą na gromadzeniu środków pieniężnych, udzielaniu kredytów i pożyczek pieniężnych oraz przeprowadzaniu rozliczeń pieniężnych. Każdy z wymienionych banków posiadał swobodę w zakresie:
• decydowania o przedmiocie i zakresie swojego działania I oferowania usług bankowych,
• zawierania umów z klientami - ustalanie wysokości oprocentowania lokat i kredytów.
Zmiany w systemie bankowym po 1989 roku wynikają z urynkowienia gospodarki polskiej oraz z reformą prowadzenia polityki pieniężno-kredytowej przez banki. Każdy z tych banków przejął obowiązki części oddziałów NBP, Jednak pomimo wydzielenia 9 banków NBP nadal zajmował się pewnymi operacjami komercyjnymi w zakresie obrotu dewizowego, co było sprzeczne z założeniami reformy. Ostatecznie w 1994 roku powołano Polski Bank Inwestycyjny, który przejął ostatnie funkcje banku komercyjnego od NBP. Struktura polskiego systemu bankowego stała się przez to bardziej przejrzysta.
3. sprowadzenie roli NBP do roił baku centralnego.
Rozpoczęta w ten sposób reforma NBP, w wyniku której działalność operacyjna została przekazana do nowo utworzonych 9 banków komercyjnych, pozwoliła na pełnienie przez bank centralny jedynie funkcji centralnego banku państwa, banku emisyjnego i banku banków. Okres transformacji polskiej bankowości spowodował znaczne zmiany sposobu funkcjonowania Istniejących przed 1989 rokiem banków specjalistycznych, powodując ich przekształcenie w banki uniwersalne.
Działalność NBP jako banku centralnego oznacza:
• współdziałanie przy opracowywaniu rozwiązań
społeczno-gospodarczego rozwoju kraju I kształtowaniu systemu funkcjonowania gospodarki narodowej,
• udzielanie kredytów refinansowych innym bankom,