110943

W części dyspozycyjnej umowy mogą być zawarte klauzule, które występują w innym miejscu ale tutaj należy ją wymienić są to klauzule dotyczące zakresu terytorialnego stosowania umowy takie jak klauzula federalna lub kolonialna.

3. Postanowienia końcowe

W tej części również występują niektóre klauzule końcowe np.:

- klauzule dotyczące wejścia w życie umowy (klauzula ratyfikacyjna, klauzula zatwierdzenia, klauzula zróżnicowanego przyjęcia, która oznacza, że państwo zgodnie ze swoim porządkiem konstytucyjnym określa tryb związania się umową)

Zawaite są także postanowienia dotyczące warunków uprawomocnienia się umowy. Określona jest np. liczba dokumentów ratyfikacyjnych, które powiiuiy by złożone aby umowa weszła w życic. Ustalony jest depozytariusz czyli państwo do którego składa się zarówno oryginał umowy jak też składa się teksty dokumentów ratyfikacyjnych (może to być państwo czy czasami np. sekretariat organizacji międzynarodowej). W postanowieniach końcowych zawarte są także ustalenia dotyczące języków autentycznych umowy międzynarodowej. Najczęściej umowy międzynarodowe zawierane są w przypadku umów bilateralnych w językach obydwu kontrahentów (niekiedy tizeci język jest językiem światowym, w którym są np. wyjaśniane jakieś wątpliwości inteipretacyjne) natomiast umowy wielostronne mogą być zawierane w różnej liczbie języków. Języki podstawowe ONZ to: angielski, hiszpański, francuski, chiński, rosyjski. Stosunkowo odosobniona jest praktyka, którą wprowadzono w Unii Europejskiej, że traktaty są zawierane w językach wszystkich stron (jest to czasochłonne i kosztowne).

Postanowienia końcowe mające również pewne znaczenie określa się mianem korroboracji. jest to tzw. ..wzmocnienie umowy międzynarodowej" Korroboracją w dawnych umowach międzynarodowych było często powołanie się na autorytet boski czy autoiytet Trójcy Przenajświętszej, we współczesnych umowach międzynarodowych korroboracja najczęściej przyjmuje formę, że „na dowód powyższego właściwie upełnomocnieni przedstawiciele państw' złożyli swoje podpisy”. Następują podpisy pod tekstem umowy międzynarodowej, oczywiście data. miejsce przyjęcia umowy.

Mówiąc o podpisach trzeba wspomnieć o regule tzw. alternatu. która dotyczy umów dwnstronnych. Jest to reguła w odniesieniu, do której egzemplarz przeznaczony dla państwa, które zawiera umowę na pierwszym miejscu zawsze wymienia to państwo (np. gdy zwierany jest traktat polsko - francuski to w egzemplarzu dla strony polskiej na pierwszym miejscu w tytule jest powiedziane, że jest to umowa między RP a Republiką Francuską, na pierwszym miejscu znajduje się tekst polski, tzw praw ica heraldyczna - patrząc na kartkę lewe miejsce jest uprzywilejowane), następnie w tej samej kolejności w tekście wymieniane są np organy państwa (w tekście polskim na pierwszym miejscu wymienione są organy polskie, jako pierwszy polski tekst podpisuje polski prania czy minista spraw zagranicznych). Jest to zasada, która niejako przaiika całą treść umowy międzynarodowej i określa kolejność składania podpisów.

W przypadku traktatów wielostronnych można wprowadzić różny sposób składania podpisów. Niekiedy państwa składają podpisy zgodnie z porządkiem alfabetycznym nazw państw w wybranym języku autaitycznym, niekiedy stosuje się regułę określaną mianan ..pel inel”, która oznacza, że w dowolnym miejscu pod unuwą państwa ich przedstawiciele umieszczają swoje podpisy.