111107

Zastrzeżenia są składane generalnie. Z praktyki państw wynika, że zastrzeżenia można składać do traktatów wielostronnych. Te do dwustronnych nie są uważane za zastrzeżenia. Przy tym zastrzeżenie może być złożone indywidualnie lub wspólnie. Prawo krajowe państwa lub prawo wewnętrzne org. mnar. będzie decydować o tym, który organ ma kompetencje do składania zastrzeżeń.

Zastrzeżenia można składać:

•    przy podpisaniu - tym, które jest związane z autentyfikacją treści traktatu i tym, które jest związane z ostatecznym związaniem się. Zastrzeżenie złożone przy autentyfikacji musi być potwierdzone przy II podpisaniu. Inna jest sytuacja, kiedy podpisane jest tylko formą ostatecznego związania się traktatem.

•    w momencie sukcesji, która może występować w różnych przypadkach:

*    odstępstwo terytorialne - cesja s rozpad państwa

*    odłączenie się części terytorium i powstanie nowego państwa J połączenie się państwa

S powstanie nowego państwa z terytoriów zależnych Sytuacja sukcesji wiąże się z potrzebą notyfikacji tego faktu. Wówczas może pojawić się konieczność określenia czy dane traktaty obowiązują czy nie.

Zastrzeżenie ma określony cel - wyłączenie lub zmiana skutku prawnego traktatu.

Skuteczność zastrzeżenia jest więc elementem definicji. Do tego odwołuje się art. 21 KW. Zastrzeżenie modyfikuje w stosunku do państw lub org. mnar. skutek prawny i stosunek prawny istnieją w ramach traktatu i ten skutek zastrzeżenia odnosi się nie tylko do państw, które składają zastrzeżenia, ale też innej strony traktatu w stosunku ze stroną składającą zastrzeżenie. Taka sytuacja ma miejsce, kiedy inne państwo formułuje sprzeciw do zastrzeżenia.

5.    Sprzeciw do zastrzeżenia

Brak definicji sprzeciwu do zastrzeżenia, ale wg KPM jest to: jednostronne oświadczenie, bez względu na jego formą i nazwę, dokonane przez państwo lub org. mnar. na mocy, którego to państwo/ong. mnar. składające sprzeciw zmierza do: a) wyłączenia lub zmiany skutku prawnego zastrzeżenia, b) wyłączenia stosowania traktatu jako całości w stosunkach między państwem/org. mnar. składającym zastrzeżenie a państwo/ong. mnar. zgłaszającym sprzeciw. Skutek sprzeciwu jest zależny od postanowienia państwa składającego sprzeciw.

W przypadku b) mamy do czynienia ze sprzeciwem kwalifikowanym. Formalnie są stronami traktatu wielostronnego, ale on nie dotyczy relacji między nimi dwoma.

6.    Przypadki dopuszczalności zastrzeżeń (art. 19 i prace KPM)

•    traktat zakazuje całkowicie składania zastrzeżeń - Statut MTK (tzw. rzymski); co do zasady również Konwencja o prawie morza

•    traktat wyłącza lub dopuszcza możliwość składania zastrzeżeń do określonych postanowień traktatu

KPM w pierwszym przypadku przewiduje 3 sytuacje:

•    całkowity zakaz składania zastrzeżeń

•    pewne kategorie zastrzeżeń są zakazane i złożone zastrzeżenia podlega pod jedną z tych kategorii

•    postanowienie zakazu składania zastrzeżeń odnośnie treści traktatu

W drugim przypadku problem pojawił się jeszcze przed sformułowaniem KWPT. MTS w opinii doradczej z 1951 r. w sprawie Zastrzeżeń do Konwencji o zakazie i karaniu zbrodni ludobójstwa. MTS uznał, że w klasycznym przypadku żadne zastrzeżenie nie może być uznawane za ważne chyba, że wszystkie państwa - strony to zaakceptują. Jako zasada ma ona powszechne uznanie, ale mogą być pewne specyficzne wyjątki. W przypadku braku wyraźnych przepisów dotyczących zastrzeżeń to oceniając czy zastrzeżenie jest ważne trzeba wziąć pod uwagę charakter traktatu wielostronnego, jego cel i przepisy oraz sposób przygotowania i przyjęcia. Wówczas można składać tylko takie zastrzeżenia, które nie uderzają w cel i przedmiot traktatu.

To stanowisko MTS zostało skrytykowane przez KPM, która stwierdziła, że pojęcie celu i przedmiotu traktatu jest zupełnie niejasne, może być zbyt subiektywnie rozumiane.

FYaktyka poszła jednak w kierunku postanowienia MTS.