111112

Na ustalanie treści norm międzynarodowych wpływ może mieć działalność organów międzynarodowych nie mających charakteru sądowego. Np. Komitet F¥aw Człowieka ONZ i wiele innych organów strzegących praw człowieka, które nie mają prawa do wydawania wyroków. Wydają one quasi-orzeczenia: opinie, zalecenia itp.

Działanie MTS świadczy o tym, że współcześnie trudno byłoby odrzucić opinię doradcze, gdyż powoływanie się na opinie innych organów może być środkiem służącym wzmocnieniu własnej argumentacji.

ORZECZENIA SADÓW KRAJOWYCH = ich rola w sferze regulowanej przez prawo międzynarodowe skupia się na sprawach dot. immunitetu państwa, dyplomatycznego, szefa państwa, rządu, ministrów...

Praktyka sądowa państw jest publikowana najczęściej w języku angielskim. W łfolsce nie ma zbioru praktyki międzynarodowej, natomiast UE sprzyja wymianie orzecznictwa międzynarodowego.

2.) Doktryna = przekonanie uczonego co do instytucji, normy, prawa międzynarodowego, które ma pomóc w rozwiązaniu istniejącej kontrowersji związanej z istnieniem danej normy międzynarodowej lub z jej treścią; większą rolę odgrywa w prawie międzynarodowym niż w krajowym

Orzecznictwo międzynarodowe i doktryna są stawiane na równi, mają takie samo znaczenie. Jednak z drugiej strony liczy się tylko ta doktryna, która reprezentuje wiedzę, kompetencje i niezależność.

Iuspublicaerespondendi ex auctoritateprincipis = prawo wypowiedzi publicznych z upoważnienia cesarskiego, ma taką moc jakby to sam cesarz rozstrzygał; obecnie ta reguła obowiązuje ale nie do końca, doktryna ma duiy wpływ na czynności prawotwórcze, jednak sama prawa nie tworzy.

Rozwój doktryny międzynarodowej:

•    Początek w XV wieku; zajmowali się nią teolodzy, profesorzy innych dziedzin prawa, legiści królewscy, którzy pomagali władcy w rozwiązywaniu problemów (dostarczali argumentacji); nie było to działanie zbiorowe, doktryna działała jako indywidualne dzieła poszczególnych autorów (doktryna akademicka, profesura)

•    Duże znaczenie doktryny przy pierwszej próbie kodyfikacji prawa międzynarodowego zwyczajowego.

•    1873 z inicjatywy Szkota J. Loriuar i Argentyńczyka C. Cahro powstaje Instytut Prawa Międzynarodowego w Gandawie. Instytut zbiera się na sesjach po dziś dzień; jego poglądy są dość konserwatywne, mimo tego wydawane przez Instytut rezolucje są brane pod uwagę np. w raportach Komisji Prawa Międzynarodowego.

•    W XIX wieku powstaje doktryna prawa międzynarodowego w pełnym tego słowa znaczeniu, ale nadal dużą role odgrywają osoby zajmujące się prawem cywilnym, konstytucyjnym, karnym.

•    W XX wieku powstają regionalne sądy międzynarodowe do nich zaczyna trafiać doktryna (profesorzy, ale także osoby będące byłymi pracownikami MSZ). Zaczyna rozwijać się doktryna praktyków, wyrażana przede wszystkim w opiniach indywidualnych i odrębnych. Ffonadto doktryna zaczyna wspierać ministerstwa - tworzy się grupy eksperckie, zatrudnia uczonych. Występuje również zjawisko odwrotne - ktoś kto był urzędnikiem MSZ staję się profesorem (np. M. Koskeniemi z Finlandii).

•    1947 zostaje utworzona z inicjatywy ONZ Komisja Prawa Międzynarodowego (kolejne forum, na którym doktryna odgrywa istotną rolę). W skład wchodzi 34 członków m.in. prof. Galicki z Polski. Organ zajmuje się rozwojem i kodyfikacją prawa międzynarodowego.

INTERAKCJA MIEDZY DOKTRYNA A ORZECZNICTWEM

•    systematyzuje, porządkuje orzecznictwo

•    wykazuje sprzeczności w orzeczeniach sądowych

•    klasyfikuje orzecznictwo

•    pokazuje linie rozwojowe