111143

Jurysdykcja uniwersalna w prawie międzynarodowym

Jurysdykcja Uniwersalna siała się jedną z metod dla tych. którzy starają się walczyć z bezkarnością zbrodni o charakteize międzynarodowym. Dotyczy ona tylko i wyłącznie czynów najpoważniejszyciu takich jak zbrodnie wojenne, ludobójstwo czy też zbrodnie przeciwko ludzkości. Są to normy iuscogens, co implikuje zakaz ich naruszania a obowiązek ten ma cliarakter erga omnes. By wykonanie Uniwersalnej Jurysdykcji było możliwe konieczne jest by państwa stosujące Uniwersalną Jurysdykcję wprowadziły do swojego krajowego porządku prawnego stosowne ustawodawstwo, w którym winno znajdować się odniesienie do podstawowych instrumentów międzynarodowego prawa kaniego, takich jak Konwencje Genewskie czy też statut Międzynarodowego Trybunału Kaniego. Umożliwiłoby to karanie na terenie tychże państw najpoważniejszych zbrodni bez konieczności wykazania łącznika terytorialnego lub osobowego w stosunku do osoby sprawcy. Potwierdzenie dla Uniwersalnej Jurysdykcji można znaleźć również w jednym z kluczowych orzeczeń Trybunału dla Zbrodni Popełnionych na terenie byłej Jugosławii, to jest w sprawie Tadić’a, w którym odniesiono się do kwestii zastosowania Uniwersalnej Jurysdykcji w^r stosunku do zbrodni pizeciw^rko ludzkości. Trybunał stwierdził, iż przedmiotowe zbrodnie ..nie maja już charakteru wewnętrznego, zatem zasada suwerenności nie może brać góry nad prawem społeczności międzynarodowej do podjęcia stosownych działali wobec czynów, które dotykają całą społeczność międzynarodową". W tej samej sprawie Izba Odwnławeza stwierdziła, iż „było by to parodią prawa i zdradą uniwersalnej potrzeby sprawiedliwości, gdyby koncepcja suweremiości Państwa mogła być skutecznie podnoszona przeciw prawom człowieka. Granice nie mogą być traktowane jako tarcza dla tych. co naruszają podstawowe i zasadnicze prawa ludzkości".

(Dla rozumienia Uniwersalnej Jurysdykcji podstawowe znaczenia mają Konwencje Galewskie oraz Konwencja o Ludobójstwie. Umawiające się strony przyznają sobie prawe do karania sprawcy czynów' zakazanych niniejszą konwaicją. na terytorium Państwa strony, niezależnie od pochodzaiia sprawcy i miejsca popełnienia czynu". Projekt tai nie stał się oficjalnym tekstan, ale daje szanse zrozumienia nastawienia twórcy pojęcia Ludobójstwo dla zasady Uniwersalnej Jurysdykcji. Poparcie dla zasady Uniwersalnej Jurysdykcji inoźany również znaleźć w Konwencjach Genewskich. Wynika to z zapisów choćby I Konwencji Galewskiej ..Strony zobowiązują się do wydania niezbędnych przepisów ustawodawczych w celu ustalana odpowiednich sankcji karnych w stosunku do osób, które popełniły albo wydały rozkaz popełniana ciężkich naruszeń Konwencji...każda umawiająca się strona powinna ścigać je przed swoimi sądami bez względu na obywatelstwo". )