81795

W prawie międzynarodowym spotyka się pojęcie suwerenności narodu - oznacza prawo każdego narodu do niezależnego bytu państwowego (samostanowienie narodów), wyboru formy państwa i rządów.

2.    WALKA O POLITYCZNE PRAWA

Ludzie, oczekiwali masowej aktywności obywatelskiej, bez której demokracja stałaby się fikcją. Oczywiście aktywności ta, miała polegać nie na tym, iż każdy szewc i farmer będzie rządzić państwem, ale na wnikliwej kontroli władzy: każdy wyborca kontroluje posłów, każdy poseł - ministrów i biurokratów, po drugie, w społeczeństwie najeżonym konfliktami, można śmiało uznać zasadność tezy Monteskiusza, że ,,wolność nie robi się sama", lecz wymaga energii, wysiłku i cierpliwej wytrwałości. Po trzecie, wypadło odejść od tradycyjnej demokratycznej wizji suwerennego ludu jako wspólnoty politycznej, w której akty wyborcze dokonywane są indywidualnie, wedle wiedzy I sumienia obywateli, a wybór powinien uwzględniać jedynie talenty i cnoty kandydatów. Natomiast, według polityków konserwatywnych, reprezentacja społeczna powinna być zwierciadłem społeczeństwa. Chodziło Im o reprezentację „wspólnot naturalnych", czyli: grup interesów, wspólnot terytorialnych, wyznań religijnych, zawodów, itd. Z kolei, rodzące się ruchy i organizacje robotnicze najczęściej akcentowały odrębność robotników od reszty społeczeństwa: robotnicy mieli nader żywe poczucie odtrącenia i żądali, by tę klasę społecznych pariasów reprezentowali w demokratycznym systemie wyłącznie robotnicy, a nie adwokaci, czy literaci. Dopiero od połowy XIX wieku, torował sobie drogę pogląd, że w imię praw mniejszości i stabilizacji społecznej potrzebna jest parlamentarna reprezentacja różnych opinii i interesów. Demokraci uważali, że wyborcy sami powinni dzielić się na grupy opinii i interesów, grupy dobrowolne, otwarte, tworzone swobodnie: stowarzyszenia, syndykaty zawodowe, partie. Starać by się należało również, aby wszystkie poważne grupy uczestniczyły w wyborach i żadne głosy nie wsiąkały w piasek, lecz by się przekładały na mandaty.

3.    DEMOKRATYZACJA PO FRANCUSKUI BRYTYJSKU

DEMOKRATYZACJA PO FRANCUSKU:

Ogólnie rzecz biorąc, model francuski, to kolejne „podejścia" do demokracji pełnej - próby załamujące się i ponawiane aż do skutku. Pierwszą trwałą, nie epizodyczną demokracją stała się Trzecia Republika - 04.09.1870r. Rzucone zostało hasło powszechne głosowanie. To stanowisko było przyczyną gwałtownej paryskiej rewolucji trwającej od marca do maja 1871r. tzw. Komuny Paryskiej. Rozsądni politycy z obu obozów (umiarkowani monarchiści i umiarkowani republikanie), szukali kompromisu politycznego, czyli konstytucję Trzeciej Republiki.

Konstytucja z 1875r. jest nietypowa: składa się z trzech ustaw z lutego i lipca i liczy 34 artykuły. Nie akcentowała ona swej wyższości nad ustawami zwykłymi, nie tworzyła utrudnień dla nowelizacji jej przepisów, nie przewidywała też badania zgodności ustaw zwykłych. Wedle tej konstytucji, prezydent Republiki miał quasi-monarchiczną pozycję. Nie ponosił odpowiedzialności politycznej: kadencja była długa - 7-letnia. To on mianował i odwoływał ministrów, a także innych funkcjonariuszy cywilnych i wojskowych. Prezydent szefował siłom zbrojnym, miał znaczne uprawnienia w sferze stosunków międzynarodowych.