111342

Emigrujący z Bliskiego Wschodu Żydzi rozprzestrzeniali się po terytorium nie tylko Półwyspu Iberyjskiego, ale udawali się na północ i drogą iberyjską do Europy, gdzie mieli duże problemy z akceptacją i uzyskaniem pełni praw politycznych.

Koło XIX w - ruch syjonistyczny oddolny ruch Żydów zamieszkujących Europę przede wszystkim Środkową i Wschodnią, którzy uznają, że Żydom potrzebna jest prawnie chroniona, gwarantowana i aprobowana siedziba- podstawowa idea syjonistów to odwrót z tych miejsc, gdzie się Żydzi znaleźli z racji ucieczki ze swojej kolebki, powrót do Ziemi Świętej i tam tworzenia tworu państwowego. Wpływ na powstanie i rozwój ruchu Syjonistycznego miał fakt, że duża grupa Żydów zamieszkała w Rosji, gdzie zaczęto ich gromić (likwidować). 1881 r.- pierwsza fala osiedlania się Żydów w Palestynie (po pogromach w Rosji), następna w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku.

Theodor Herzl- działacz Żydowski, który w swojej książce (1896 r.- „Państwo żydowskie") wyłożył koncepcję powrotu do Izraela i budowy państwa, które byłoby organizacją państwową narodu żydowskiego

1897 r.- pierwszy Kongres Syjonistyczny w Bazylei; określił program tego ruchu: projekt utworzenia prawnie chronionej siecbiby narodu Żydowskiego musieli mieć zgodę innych mocarstw przede wszystkim państwa, które obecnie sprawowało władztwo nad Palestyną (wtedy była to Turcja); agitowali osiedlanie się Żydów europejskich w Palestynie. Co pomogło im w realizowaniu ich planów? Między innymi fakt, że w I w. św. Państwa (a w szczególności Wielka Brytania) zabiegały o wsparcie, głównie finansowe, ludności żydowskiej. Balfour (brytyjski minister spraw zagranicznych)- wystosował do lorda Rotszylda list dot. wsparcia brytyjskiego dla utworzenia siedziby narodowej dla narodu żydowskiego.

1920 r.- konferencja w San Remo- państwa zastanawiały się, w jaki sposób utworzyć siedzibę narodu Żydowskiemu; WB otrzymała nieformalną zgodę na mandat w celu pilotowania rekonstrukcji państwa żydowskiego w Palestynie.

1922    r - Liga Narodów- oficjalna zgoda dla Wielkiej Brytanii na otrzymanie mandatu A (oznacza jak najmniejszy zakres ingerencji w samoistne procesy organizowania się ludności kolonialnej, w sprawy wewnętrzne państwa; Brytyjczycy są odpowiedzialni za to, co się w państwie dzieje, mają prawo używania siły, natomiast sposób zarządzania tym terytorium zależy od woli ludności tubylczej); Brytyjczycy mieli udzielić wsparcia dla budowy siedziby narodowej dla narodu żydowskiego w Palestynie i dla samoorganizacji ludności żydowskiej; mieli również stać na straży przestrzegania praw (były to terytoria zamieszkałe przez Arabów pod panowaniem tureckim i nie uznawali oni pretensji Żydów do tych terenów, twierdzą, że Żydzi tylko przez krótki okres sprawowali rzeczywistą administrację nad tym terenem, podczas gdy Arabowie zagospodarowali tę ziemię i żyją na niej od lat)

1923    r.- Palestyna stała się terytorium mandatowym brytyjskim; warunkiem było wcześniejsze zawarcie traktatu pokojowego z Turcją (tzw. Traktat Lozański), tam określono warunki funkcjonowania tego mandatu

Aktem właściwym dla regulacji ustroju Palestyny było Rozporządzenie Królewskie:

2