Państwowy Bank Rolny z 1919 i Pocztowy Bank Oszczędności z 1920
Termin prawo bankowe pojawił się w 1928. Użyty w rozporządzeniu Prezydenta RP z 17.111.1928. Zdefiniowano: Przedsiębiorstwo bankowe - przedsiębiorstwo handlowe, którego głównym przedmiotem działalności były czynności bankowe.
Bank - zorganizowane w formie spółki akcyjnej przedsiębiorstwo bankowe. Bankiem mogła być spółka komandytowo - akcyjna.
Bankiem Centralnym był Bank Polski. Powstał na mocy ustawy z 11.11.1924 o naprawie Skarbu i reformie walutowej. Był on S.A. z udziałem państwa. Posiadał monopol emisyjny oprócz innych czynności bankowych. Podstawowym zadaniem było kształtowanie polityki pieniężnej oraz dbałość o silnego złotego. Miał więc kompetencje banków komercyjnych.
Po wojnie zupełnie nowy system. Państwo w latach 50 dążyło do likwidacji wszystkich banków komercyjnych. Zostało powołanych kilka banków, które miały tematyczne zadania. Państwowa Kasa Oszczędności zajmująca się obsługą ludności. Bank Handlowy zajmował się rozliczeniami międzynarodowymi w ramach państwa. Połska Kasa Opieki S.A. - rozliczanie transakcji międzynarodowych - przedsiębiorstw.
Działały one w strukturze NBP - wydzielone funkcjonalnie i organizacyjnie.
Banki Spółdzielcze z Bankiem Gospodarki Żywieniowej.
31.1.1989 -Ustawa Prawo Bankowe Ustawa o NBP
Zmieniły pozycję banku na rynku Szereg nowych zasad w prawie bankowym:
• Samodzielność działalności banków - podporządkowanie nadzorowi bankowemu, a nie rządowi.
• Samofinansowanie się banków - pokrywały koszty z własnych przychodów, me uciekając się do dotacji z budżetu.
• Komercjalizm - oparcie działalności banków na ich rentowności.
• Konkurencyjność - banki konkurowały o klienta.
• Uniwersalizm - zniesiono wszelkie ograniczenia odnośnie działalności terytorialnej, przedmiotowej. Systemy bankowe
1. Jednobankowy - monobankowy
Jednostopniowy system bankowy na czele z NBP (Bank Centralny ma kompetencje banków komercyjnych -może udzielać kredytów, przyjmować lokaty). Wszystkie banki są w strukturze BC
2. Dwubankowy - dwustopniowy.
Składa się z NBP. sprawuje nadzór nad bankami komercyjnymi i realizuje politykę pieniężną państwa. NBP nie ma kompetencji do udzielania kredytów i przyjmowania lokat. Banki komercyjne są poza struktixą NBP.
I. Podstawowym czynnikiem określającym kształt systemu bankowego jest państwo, określa warunki ftxikcjonowania poprzez uchwalanie aktów prawnych, powożących do życia ten system.
II. Stopień rozwoju gospodarczego kraju. Im wyzszy rozwój gospodarczy tym więcej operacji pieniężnych w gospodarce, co wymaga lepszej organizacji systemu bankowego.
III. Podział pracy w bankowości - czy przeważają w systemie banki uniwersalne, świadczące wszelkie możliwe usługi, czy banki specjalistyczne, które specjalizują się w konkretnej czynności bankowej.
W Europie przeważają banki uniwersalne, w Ameryce specjalistyczne.
IV. Stosinek między bankiem a klientem.
Czy banki nie mają ograniczeń w działalności, czy mogą w pełni konkurować o klienta.