Izba Rozrachunkowa - trzecia strona transakcji giełdowej, odpowiedzialna za rozliczenie transakcji, gromadzenie wadiów, regulację dostaw, raporty handlowe. Samodzielna instytucja lub jednostka organizacyjna giełdy. Gwarant operacji giełdowych.
Depozyt podstawowy - gromadzony przez izbę rozrachunkową, składany przy zakupie instnimentu; na nim dokonywane są rozliczenia związane ze zmianami cen.
Depozyt uzupełniający - składany, gdy w wyniku ponoszonych strat wartość depozytu podstawowego spadła poniżej określonego progu.
Składy towarowe:
- miejsca, gdzie można złożyć do depozytu towar, który ma być sprzedany na rynku
- miejsce, gdzie towar jest poddawany badaniom
- miejsce fizycznej realizacji zawartej na giełdzie transakcji
Klasyfikacja rynków giełdowych
towarowe - transakcji giełdowych
pieniężne - transakcji terminowych
usług (frachtowe, ubezpieczeniowe)
organizowane przez paiistwo korporacyjne
Ze względu na teduiikę zawierania zleceń
typu opar out-cry - uczestnicy komunikują się za pomocą głosu i charakterystycznych gestów
- elektroniczne
mieszane - informacje elektroniczne, ale komunikacja głosowa Transakcje pełdowe
A. Rzeczywiste - celem przeniesienie praw własności.
- natychmiastowe (kasowe. SPOT) - dysponowanie towarem możliwe zaraz po dokonaniu transakcji
- dostawcze (forward) - tzw. rzeczywiste transakcje terminowe: pełne dysponowanie towarem możliwe po określonym czasie od transakcji
B. Nierzeczywiste - celem nie jest fizyczne dostarczenie instrumentu bazowego, a jedynie rozliczenie pozycji z Izbą Rozrachunkową giełdy.
- futures
- opcje
SPOT - transakcje kursowe, których rozliczenie następuje przez fizyczne rozliczenie dostawy lub rozliczenie pieniężne w ciągu 2 dni od zawarcia kontraktu. Podlegają standaryzacji (jakość towaru wielkość kontraktu).
FORWARD - umowa o dostarczenie nabycie określonego towaru, po określonej cenie w określonym dniu transakcje jednorazowe, niewystandaryzowane
- obrót na OTC
dla zabezpieczenia transakcji powierza się depozyt osobie trzeciej
SWAP - umowa terminowa polegająca na sprzedaży (zakupie) danego towaru na jeden termin, przy jednoczesnym zakupie (sprzedaży) tego samego towani na inny termin. Obrót na OTC Ze względu na czas obowiązywania:
swap spot-forward zakup hib sprzedaż na rynku kasowym z równoczesną sprzedażą hib zakupem tego towaru w przyszłym terminie
swap forward-forward - j.w. tylko, że obie transakcje są terminowe, ale ich terminy rozliczeń są różne Ze względu na liczbę stron w transakcji:
- swap czysty - uczestniczą 2 strony
swap kombinowany - dodatkowo 3 strona (uczestnik A zawiera pojedynczą transakcję swapową z uczestnikiem B. przy równoczesnym zawarciu przeciwnej transakcji swapowej z C).
FUTURES - wystandaryzowana umowa między 2 stronami, dotycząca kupna lub sprzedaży określonej ilości aktywów w określonym czasie w przyszłości po określonej cenie.
obowiązanie do kupna/sprzedaży aktywów nie jest kategoryczne i wygasa w momencie zamknięcia pozycji nie ma obowiązku utrzymywania kontrakm do jego wygaśnięcia Podział:
towarowe