■ rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracodawcę z winy (art. 52 k.p.) i bez winy pracownika (art. 53 k.p.);
■ rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracownika z powodu szkodliwego wpływu pracy na jego zdrowie (art. 55 § 1 k.p.);
■ rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracownika z powodu ciężkiego naruszenia przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika (art 55 § 11 k.p.);
■ rozwiązanie w następstwie wypowiedzenia warunków pracy lub płacy i odmowy przyjęcia nowych warunków (art 42 § 3 k.p.).
Przyczynę rozwiązania stosunku pracy podaje się w świadectwie pracy tylko wtedy, gdy ma ona znaczenie dla ustalenia nabycia lub rozmiaru uprawnień pracownika (np. przyczyny niedotyczące pracownika, o których mowa w art. 1 ustawy z 2003 r. o tzw. zwolnieniach grupowych).
Z urzędu pracodawca powinien podać w świadectwie pracy, oprócz danych dotyczących okresu zatrudnienia, rodzaju pracy i sposobu ustania stosunku pracy wszelkie inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych lub uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Informacje te dotyczą w szczególności: wymiaru czasu pracy, liczby wykorzystanych w danym roku dni urlopu wypoczynkowego w tym urlopu na żądanie, ewentualnie także wykorzystanego urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego, zwolnienia od pracy na podstawie art 188 k.p., okresu wykonywania pracy w szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach, odbytej służby wojskowej, liczby dni nieobecności z powodu choroby, należności ze stosunku pracy uznanych, ale jeszcze niezaspokojonych przez pracodawcę. Z urzędu należy również podać w świadectwie pracy wzmiankę o zajęci u wynagrodzenia na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym.
Na żądanie pracownika w świadectwie pracy podaje się informacje o wysokości i składnikach wynagrodzenia za pracę oraz o uzyskanych w czasie trwania zatrudnienia kwalifikacjach. Innych informacji nie zamieszcza się.
Świadectwo pracy podpisuje pracodawca lub reprezentująca go osoba. Nie ma on obowiązku uzgadniać z kimkolwiek treści świadectwa. Wzór świadectwa pracy zawarty został w załączniku do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 roku.
Pracownik, który uważa, że doręczone mu świadectwo jest niezgodne z obowiązującym prawem lub stanem faktycznym, może w ciągu 7 dni od jego otrzymania wystąpić do pracodawcy o sprostowanie. Pracodawca powinien w ciągu 7 dni od otrzymania takiego wniosku ustosunkować się do niego i wydać nowe świadectwo lub odmówić sprostowania (§ 5 rozporządzenia). W razie nieuwzględnienia wniosku o sprostowanie świadectwa pracownik może w ciągu 7 dni od zawiadomienia go o odmowie wystąpić z żądaniem sprostowania do rejonow ego sądu pracy. W razie uwzględnienia przez sąd powództwa pracownika pracodawca jest obowiązany wydać nowe świadectwo niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni od uprawomocnienia się orzeczenia.
Jeżeli z pracownikiem rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z jego winy i
informację o tym umieszczono w świadectwie pracy, a następnie zapadło prawomocne orzeczenie sądu, z którego wynika, że rozwiązanie to nastąpiło z naruszeniem prawa, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi niezwłocznie, nie później niż w dągu 3 dni, nowe świadectwo, w którym jako tryb rozwiązania wskaże wypowiedzenie dokonane przez pracodawcę.
Podstawę do zmiany treśd świadectwa stanowi również prawomocne orzeczenie sądu zasądzające odszkodowanie dla pracownika w związku z wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy.
Odszkodowanie takie należy się pracownikowi, jeżeli, na skutek raewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy, poniósł on szkodę przez to, że pozostawał bez pracy. Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni.