114290

Metafizyka Arystotelesa

Główna teza metafizyki Arystotelesa brzmi: "byt jest jednostkowy a ogólność przysługuje w iedzy" Główne pojęcia metafizyki: - substancja; - materia; - forma.

Wiedzę o bycie można podzielić ze względu na jej ogólność, np. fizyka jest bardziej ogólna od matematyki, metafizyka jest bardziej ogólna od fizyki/ matematyki.

Metafizyka - to wiedza rozpatrująca byt takim, jaki jest - co sprawia że byt może istnieć, chce ustalić co jest podstawą bytu.

Substancja - coś samoistnego; w zdaniu zajmuje miejsce podmiotu; są to rzeczy konkretne - jednostkowe składające się z formy i materii (to złożenie sprawia, że substancja istnieje).

•    Forma spełnia w rzeczy role tego co ogólne! To istota rzeczy. Nie jest to kształt fizyczny - tylko kształt pojęciowy. Jest niezbędnym składnikiem rzeczy, bez której nie może ona istnieć.

•    Materia odpow iada w substancji za to co szczegółów e, jednostkowe; ukonkretnia rzecz; jest to klasa rzeczy, coś co sprawia, że w połączeniu z formą substancja staje się jednostkowym bytem. Bez materii nie ma substancji.

Przykład pojęcia ogólnego: forma: należy do zakresu tego pojęcia cechy wspólne wszystkich ludzi: poniszają się na 2 nogach; materia: cechy człowieka, które do zakresu pojęcia Człowiek nie należą wzrost, ( kolor oczu).

Pyt. Dlaczego rzeczy się różnią?

Odp. Bo istnieje zupełnie nieokreślona materia pierwsza! Rzeczy jako złożenie - składają się z materii już uformowanej. Samo złożenie podkreśla nieskończoną liczbę wariantów.

Istnieje pewna trudność -> w uzmysłowieniu sobie znaczenia FORM! Ponieważ chodzi o formę na płaszczyźnie pojęciowej, a nie na płaszczyźnie fizycznej!!!

Celem poznania jest forma celem poznania rzeczy - poznanie jej formy (pojęciowej). Uzdalniamy rzecz do tego, by mogła być ogólna. Rzecz - uchwycenie jej formy sprawiamy, że staje się ona ogólna.

To co w rzeczy nieistotne jest tak samo w ażne jak to, co istotne. Bez tego co nieistotne, rzecz nie byłaby rzeczą, a tylko ideą. Podział na istotne i nieistotne - ma znaczenie w poznaniu, by móc je odróżnić.

Wszystko co sprawcze mieści się w formie.

Forma jest energią, jest siłą => energea, bo poszczególne byty maja to do siebie, że się rozwijają (zmieniają, rosną, starzeją się) a mimo to nie przestają być sobą (chodzi tu o formy ożywione) będąc w bycie.

Fntelechio - wypadkowa wszystkich możliwych bytów.

Materia - potencja

Forma - aktualizuje rzecz, urzeczywistnia ją. „Forma jest rzeczywistością rzeczy, jest jej aktem”. Akt ten ma sprowadzać abstrakcje do rzeczywistości, by cos co było luźną ideą stało się rzeczywistością.

np. tak długo jak jesteśmy ubrani - jesteśmy hipotetycznie kobietami i mężczyznami. Dopiero gdy jesteśmy bez ubrania daje to akt naszej płci. Również w akcie seksualnym urzeczywistnia się nasze bycie kobietą lub mężczyzną.

Forma substancji - przeprowadza z możliwości w rzeczywistość.

Byt składa się z materii i formy. Człowiek jest całością! Dusza jest formą, a ciało - materią. Dusza jest tym elementem, który ożywia. Spełnia funkcje zmysłową (ludzie i zwierzęta), wegetatywną (ludzie, zwierzęta, rośliny), intelektualną (ludzie).

Jeżeli proces poznania polega na doświadczeniu przez zmysły i obróbce przez umysł to człowiek jest mechanizmem poruszanym przez bodźce zmysłowe.