114306

Perytriatkowicz:

■    poczucie prawne

■    teoria prawa natury poczucie prawne

jest uczuciem;

zachodzi w psychice = odruchowe reagowanie na postępowanie ludzkie z punktu widzenia prawa, wynika z dokonanych przez człowieka ocen;

ma wielkie znaczenie w funkcjonowaniu państwa - większość społeczeństwa pozostaje w zgodzie z prawem pozytywnym nie z powodu dokładnej znajomości przepisów, lecz dlatego że kieruje się poczuciem prawnym, które jest zaszczepiane przez określone środowisko;

sprawiedliwość natomiast jest pojęciem szerszym niż poczucie prawne, bo obejmuje dziedzinę prawa, religii i innych obiektywnych zjawisk; łączy się ściśle z prawem pozytywnym;

pełni taką samą rolę jaką inni myśliciele przypisują prawu natury; Prawo natury opiera się na poczuciu prawnym; wyróżnia się:

*    poczucie prawne indywidualne:

—^zależy od cech wrodzonych człowieka, osobowości, procesów wychowania, wpływają na nie czynniki wynikające z życia w danym państwie i ustroju społecznym;

—►szersze przedmiotowo, bo obejmuje poczucie prawne społeczne jak i elementy znamionujące tylko danego człowieka;

*    poczucie prawne społeczne:

—►kształtowane jest przez elementy wspólne całemu społeczeństwu żyjącemu w danym państwie, rzutuje na obowiązek przestrzegania prawa, jest jednolite w danym społeczeństwie u większości jednostek- dochodzi więc do głosu jego intersubiektywna powszechność;

—►człowiek jest istotą społeczną i dlatego jego psychice dochodzą do głosu poglądy i obyczaje określonego społeczeństwa; nawet u wybitnych indywidualności dochodzą do głosu pewne pierwiastki zaszczepione przez społeczeństwo; teoria prawa natury

-    lepszą nazwą prawo intuicyjne, prawo przyrodzone;

-    ma zmienną treść, która zależy od warunków , miejsca i czasu, stosunków ekon., spoi., polit., kultury moralnej i religijnej;

-    nie wynika z istoty człowieka;

-    wykazuje pewien związek z moralnością, bo wskazuje prawo, które powinno być;

-    nie ma mocy obowiązującej jak pr. pozyt.;

-    związek z pr. pozyt. polega na tym, że pr. nat. odgrywa rolę przy tworzeniu prawa pozyt. i ma wpływ na jego interpretację;

-    sprowadzone do czynników psychicznych;

-    nie można udowodnić, że istnieje obiektywnie, chyba że przyjmie się argumenty religijne;

-    istnieje w świadomości jednostek w formie poczucia prawnego;

-    po roku 50-tym uznał poprzednie stanowisko za błędne i powołując się na marksizm ocenił teorie prawa natury za nienaukowe.