114331

spowodowało to postrzeganie prawa na podobieństwo kategorii czystego teoretycznego rozumu, czyli formy, natomiast życia gospodarczego (=współdziałanie jednostek w celu zaspakajania potrzeb, tworzy materię społeczeństwa) na podobieństwo materii poznania; w konsekwencji prawo pozytywne pojmowane jako forma społeczeństwa nabrało uzasadnienia transcendentalnego, które wyjaśnia jego moc przymuszająca i obowiązującą; prawo wyznacza strukturę społeczeństwa i całokształt życia w państwie, gdyż jeszcze przed utworzeniem się grupy powiązanej wspólnotą celów ekoa zacłiodzi konieczność uregulowania prawnego reguł współdziałania członków grupy;

prawo najwyższym uniwersalnym punktem w każdym stadium życia społecznego ludzi -gdzie nie ma prawa, tam nie ma społeczeństwa.

znaczenie neokantyzmu

przeniesienie zasad teorii poznania Kanta do filozofii prawa;

prawu właściwe jest pierwszeństwo logiczne (regulacja prawna nie jest w stosunku do gospodarki czasowo wcześniejszą);

prawo uniwersalnie ważnym elementem wszystkich zjawisk życia społecznego - to co uniwersalne, może być (za Kantem) tylko formalne; to zarazem zgodne ze wskazaniem Kanta, że człowiek jest prawodawcą otaczającego go świata, świat nie może stanowić podstawy do wydobycia z niego norm postępowania;

przewrót w filozoficznym myśleniu:    prawu przyznano wysoką rangę jako

transcendentalnemu założeniu społeczeństwa;

radykalizacja Kanta: jego etykę indywidualną przekształcił w etykę społeczną - człowiek

jest celem samym w sobie, ale S. Wyprowadził ten sposób pojmowania człowieka z idei

wspólnoty ludzi wolnej woli, która ujmuje ich jako cele same w sobie;

formułuje ideał wspólnoty (Sondergemeinschaft)- społeczność wg zasad prawa słusznego,

tj. każdy ma zapewniony równy współudział oparty na zasadzie szacunku—>to refleks

umowy społecznej Kanta (idea filozoficzna, a nie fakt historyczny!!!);

ta idealna społeczność to transpozycja partstwa celów - spełnienie ideału miłości

międzyludzkiej; stosunki międzyjednostkowe układają się zgodnie z imperatywem

kategoiycznym: harmonia celów, wyważenie chęci jednostkowych w aspekcie wspólnoty;

jak u Kanta dwoiste ujęcie człowieka: homo noumenon i homo phaenomenon; brak

określenia między nimi stosunku (tak też K.);

niemożliwość wypowiadania sądów koniecznie i powszechnie ważnych o istocie człowieka i niekonsekwentne wskazanie na niezmienność ludzkiej świadomości ( ta sama niekonsekwencja występuje u Kanta);

nie uznanie istoty człowieka za źródło prawa - jest nim rozum;

patriotyzm nie powinien przesłaniać celu wyższego, którym jest ludzkość pojęta jako wartość najwyższa i bezwarunkowy wymóg moralny.