114386

Zgodnie z nią można było do sądu skarżyć wszystkie decyzje administracyjne, za wyjątkiem kilku rodzajów zamieszczonych w enumeratywnej liście wyjątków. Wprowadzono możliwość zaskarżenia niektórych kategorii postanowień, w tym postanowień z postępowania egzekucyjnego i zabezpieczającego.

Poddano sądowej kontroli uchwały organów samorządu terytorialnego, a także rozstrzygnięcia nadzorcze organów sprawujących nadzór nad samorządem terytorialnym. Zgodnie z ustawą z 8 marca 1990 roku, która kiedyś się nazywała ustawą o samorządzie terytorialnym, teraz ustawą o samorządzie gminnym- wszystkie uchwały jednostek samorządów terytorialnych musiały być przedstawione w terminie 7 dni organowi nadzoru. Był to wojewoda lub Regionalna Izba Obrachunkowa w odniesieniu do uchwał związanych z finansami i sprawami budżetowymi.

Pojawiła się nowa kategoria spraw, mianowicie spoty o właściwość pomiędzy organami samorządu terytorialnego a organami administracji rządowej. Te spory rozstrzygał sąd administracyjny.

11 maja 1995 roku uchwalono ustawę o NSA, uchylono z dniem 1 października 1995 roku przepisy działu VI k.p.a. Pod rządami ustawy o NSA rozbudowano procedurę związaną z sądowa kontrolą administracji. Wprowadzono pewne modyfikacje związane z kognicją sądu administracyjnego, czyii właściwości rzeczowej. Ten zakres kognicji od roku 1995 pokrywa się z dzisiejszym. Mimo, iż sądownictwo administracyjne od roku 80- ego do końca roku 2003 było jednoinstancyjne, to w praktyce działał NSA w Warszawie i ośrodki zamiejscowe tego sądu mające status delegatur.

Konstytucja z 1997 roku wprowadziła wymóg, aby postępowanie sądowe było co najmniej dwuinstancyjne, jednocześnie dała Sejmowi pięcioletni okres czasu na uchwalenie stosownych ustaw. W 2002 roku Sejm uchwalił trzy ustawy wprowadzające reformę sądownictwa administracyjnego:

- ustawa z dnia 25 lipca 2002 roku- prawo o ustroju sądów administracyjnych,

-ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 roku- prawo o postępowaniu przed sądami admi ni st racyj nymi,

-ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 roku- przepisy wprowadzające ustawę prawo o ustroju sądów administracyjnych oraz ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Wprowadzono długi okres vacatio legis, ustawy te weszły w życie 1 stycznia 2001 roku.

Od 1 stycznia 2004 roku sądownictwo administracyjne jest dwuinstancyjne. W pierwszej instancji orzekają wojewódzkie sądy administracyjne, których jest 16, w drugiej instancji orzeka NSA.

Jak stanowi art. 1 $ 1 prawa o ustroju sądów administracyjnych- sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę legalności działania administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych oraz sporów o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, Samorządowymi Kolegiami odwoławczymi oraz między tymi organami a organami administracji rządowej.

Zakres właściwości sądów administracyjnych, w chwili obecnej zakres ten określony jest poprzez artykuły 3, 4, 5 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi:

1. skargi na decyzje administracyjne,

2. skargi na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym ogólnym i podatkowym, na które służy zażalenie, o tym czy służy na postanowienie zażalenie czy nie służy decyduje konkretny przepis ordynacji; po drugie w postanowienia, które kończą postępowanie, np. postanowienie o uchybieniu terminu do wniesienia odwołania bądź o niedopuszczalności odwołania, o odmowie przywrócenia uchybionego terminu do wniesienia odwołania, czy o pozostawieniu odwołania bez rozpatrzenia, jeżeli nie spełnia warunków formalnych określonych w art. 222 ordynacji,