115006

obywatelstwa, niespotykane jest zatem na mapach czy w geograficznych atlasach. Oficjalnie używa się go dla części Irańskiego Kurdystanu, która odpowiada prowincji Sinna. Nazwa Kurdystan jako termin wyłącznie geograficzny pojawiła się po raz pierwszy w XVI wieku w dziele Hamdullaha Mustoufiego, który tak określił jedną z krain monarchii Turków Seldżuków. Do dziś jednak toczą się zaciekłe spory na temat jej zasięgu terytorialnego. Obecnie Kurdystanem nazywany jest obszar zwartego osadnictwa kurdyjskiego. Na mapie Bliskiego Wschodu tworzy nieregularny zarys półksiężyca, zewnętrzną częścią skierowanego na północny wschód. Jednym z rogów wspiera się on o dzisiejsze granice Syrii z Turcją, a drugim o środkowe pogranicze iracko - irańskie. Rozmiary i kształty tego terytorium są różne w oficjalnych opiniach rządów blisko wschodnich i samych Kurdów.

Spotkałyśmy się z wieloma różnymi szacunkowymi danymi, które określają liczebność Kurdów. Naród ten liczy 23 ml czy 27 ml a nawet według jednego źródła 35 min. Najwięcej Kurdów żyje w Turcji (około 14 min), następnie w Iranie (6-8 min), Iraku (4-4,5 min) i Syrii (1-1,5 min). Mniejsze społeczności kurdyjskie zamieszkują Armenię, Azerbejdżan i Afganistan, wielu wyemigrowało do Europy (ok. 1 min), zwłaszcza do Niemiec (Missala M., 2003).

Kurdowie to indoeuropejski naród o do końca nieznanych korzeniach. Wywodzą swoje pochodzenie od starożytnych Medów, którzy w 612 roku p.n.e. zdobyli asyryjską Niniwę (dziś Mosul) i stworzyli rozległe państwo, wkrótce jednak przyłączone przez Cyrusa do cesarstwa perskiego. W VII wieku, podbici przez Arabów, znaleźli się w kręgu cywilizacji islamskiej. Na przełomie XII i XIII stulecia kurdyjska dynastia Ajjabidów sprawowała władzę w Egipcie, Syrii, Nubii i Jemenie. Jej założyciel Salah ad-Din, znany powszechnie jako Saladyn, jest dla milionów muzułmanów jedną z najświetniejszych postaci w historii. (Missala    M.,    2003).

Grę kartą kurdyjską rozpoczęli w poprzednim wieku Brytyjczycy - po upadku imperium ottomańskiego postanowiono, że w południowo - wschodniej Anatolii powstanie niepodległy Kurdystan - „przejściowo”, jako terytorium mandatowe Ligi Narodów, pod zwierzchnictwem brytyjskim. Sytuacja Kurdów w państwie tureckim była i jest skomplikowana. Z jednej strony Kurdowie, stanowiący ok. 20% populacji kraju, zajmują najwyższe stanowiska w państwie -są prezydentami, szefami sztabu i członkami parlamentu. Z drugiej strony, w państwie, którego doktiyną jest jednonarodowośc, do niedawna nie wolno im było nawet mówić w