115528

11. System wartości szlachty polskiej w XVI wieku

DODATEK DO TEGO CO JEST - znalazłam w książce do hist. ©

Ziemiański ideai życia, czyli dbanie o folwark i jego dochody ( uprawa ziemi/ bogacenie się), dwór szlachecki pozostawać musiał w sprzeczności ze szlachecko -republikańskim ideałem ustrojowym. Pierwszy zakładał spokojne niczym nie zakłócone korzystanie z dóbr doczesnych płynącej z folwarcznej gospodarki, unikanie wszelkich możliwych świadczeń, partykularne podejście do spraw ogólnopaństwowych.

Drugi wymagał zaangażowania w sprawy polityczne, myślenie kategoriami interesu państwa.

Przeciętny szlachcic łączył w sobie te dwie sprzeczności: postawę ziemianina i obywatela szlacheckiej republiki.

Ten stan rzeczy znajdował odbicie w literaturze Mikołaja Reja. Stworzył on wzór życia szlachcica polskiego. Podjął on prośbę pogodzenia ideałów szlachcica ziemianina i szlachcica obywatela. Głosił on apoteozę ziemiańskiego tryby życia, jednocześni wysoko cienił obowiązek uczestnictwo w sejmikach Większość szlachty uznała zasady ustroju politycznego Rzeczpospolitej za ustalone i wymagające niewielu korekt. Szlachta bardzo źle reagowała na jakiekolwiek zakusy na swą wolność. Przywiązanie do wolności szlacheckich - jeden z najważniejszych elementów systemu wartości szlachty łącznie z wolnościami religijnymi,