Najczęściej ESP dotyczą komórek produkcyjnych I stopnia, a więc linii produkcyjnych. Stanowią one system elastycznych środków pracy, gdzie stanowiska połączone są ustaloną drogą przepływu przedmiotów pracy w kolejności ustalonej procesem technologicznym. Elastyczność linii produkcyjnej polega na łatwości jej przezbrojenia (przy użyciu programu komputerowego), a tym samym przygotowania do obróbki różnych przedmiotowi dopasowywania automatycznego taktu pracy linii.
Szczególnie złożonym problemem jest opracowanie kompleksowego systemu programów sterowania obejmującego: główny program sterujący, podsystemy grupowego sterowania obrabiarkami, transportem, wyborem środków diagnostyki, usuwaniem uszkodzeń samo usuwalnych itp.
Coraz częściej ESP budowane są z obrabiarek wyposażonych w mikrokomputery które zastępują wiele zespołów układu sterowania numerycznego, natomiast całym elastycznym systemem produkcyjnym steruje centralny komputer.
Kierunki rozwoju form elastycznej automatyzacji produkcji:
> elastyczny moduł produkcyjny - składający się z centrum obróbkowego (obrabiarka z automatyczną zmianą narzędzi) wyposażonego w urządzenia zmiany palet (wyposażone w magazyn różnych narzędzi) lub obrabiarki sterowanej numerycznie obsługiwanej przez robot lub inne urządzenie załadowczo- rozładowcze.
> elastyczne gniazdo produkcyjne - składające się z kilku stanowisk o określonym stopniu automatyzacji dla samodzielnego wykonania zbioru operacji obróbkowych szerokiego asortymentu przedmiotów, wyposażone w niezależne urządzenia do automatycznej wymiany przedmiotów (robot przemysłowy)
> elastyczny system produkcyjny - obejmujący szereg zautomatyzowanych obrabiarek (elastycznych modułów produkcji) elastycznych gniazd produkcyjnych oraz urządzeń pomocniczych realizujących operacje mycia, usuwania wiórów, kontroli itp. Połączonych ze sobą zautomatyzowanymi urządzeniami transportu i magazynowania sterowanych nadrzędnym komputerem
> elastyczny wydział produkcyjny - utworzony przez zbiór elastycznych systemów produkcyjnych, umożliwia pełną realizację procesu produkcyjnego określonego asortymentu wyrobów. Zawiera więc systemy produkcji realizujące różne fazy procesu produkcji (produkcja przygotówek. obróbka wiórowa, montaż) wg różnych technik wytwarzania i metod obróbki.
Robotyzacja i automatyzacją produkcji
Podział procesów produkcyjnych na:
> ciągle - charakteryzujące się w miarę jednorodnymi strumieniami materiałów stałych, sypkich, cieczy lub gazów.
> dyskretne (przerywane) - cechujące się przerywanymi strumieniami materiałów niejednorodnych i zróżnicowanych, przemieszczanych na duże odległości i wielokrotnie magazynowanych. Każdy wyrób wytwarzany jest w kompozycji wielu różnorodnych operacji technologicznych i kontrolno-pomiarowych. Istotną cechą jest trudność rozdzielenia czynności fizycznych od umysłowo logicznych, gdyż posługiwanie się urządzeniami technicznymi wymaga także czynności logicznych.
Mechanizacja - zastępowanie pracy fizycznej człowieka pracą maszyn.
Automatyzacja - stosowanie środków technicznych do samoczynnego, z góry zaprogramowanego sterowania, regulacji i kontroli przebiegu procesów technicznych, czyli realizacji tzw. Czynności logicznych. Automatyzacja pełna ma miejsce gdy wszystkie czynności fizyczne i logiczne z zakresu sterowania, regulacji i kontroli wykonują urządzenia techniczne.
Manipulator przemysłowy - jest urządzeniem technicznym służącym zwykle do przenoszenia lub zmiany położenia przedmiotów obrabianych lub montowanych, ewentualnie wyrobów gotowych. Takie urządzenie wykonuje powtarzalny, zamknięty cykl ruchów o określonych konstrukcją parametrach statystycznych, dynamicznych i energetycznych.
Robot - urządzenie techniczne programowalne w układzie otwartym, przeznaczone do automatycznej manipulacji z możliwością wykonywania ruchów względem kilku osi. zaopatrzone w chwytaki lub specjalne narzędzia robocze.