112861

C. Naukowość prawoznawstwa - czyli czy prawoznawstwo w ogóle jest nauką?

•    Dwa modele nauki:

c Pozytywistyczny - celem poznania jest obiektywny opis rzeczywistości, przez którą rozumie się fakty i prawidłowości niezależne od człowieka. Opis ten dokonywany jest w postaci zdań logicznych (da się stwierdzić ich prawdziwość lub fałszywość); dominują badawcze metody empiryczne

o Humanistyczny - przedmiotem poznania jest rozumienie faktów (przypisanie im określonych znaczeń lub powiązanie ich z wartościami przyjmowanymi przez ludzi), a nie tylko ich opisanie. Nie tylko zdania logiczne, ale i zdania ocenne/normatywne

•    Prawoznawstwo jest przykładem nauki humanistycznej

Rdz. III: Prawo a inne regulatory zachowań

A.    Prawo i wartości

•    Wartości - podejścia do problemu:

o Absolutyzm aksjologiczny - wartości to byty obiektywne, istniejące samoistnie lub z woli Boga: wartości są niezmienne i mogą być przedmiotem poznania (kognitywizm)

<: Akognitywizm (antykognitywizm) - wartości są tym, co ludzie w danym miejscu i czasie uważają za cenne: są historycznie i społecznie uwarunkowane i przez to zmienne oraz nie mogą być przedmiotem poznania

•    Oba podejścia przyznają, że kulturę każdego społeczeństwa przenika wspólnota podstawowych wartości; co nie zmienia jednak faktu, że społeczeństwa pod względem aksjologicznym są wew. zróżnicowane

•    Wartości właściwe danej kulturze wyznaczają treść, formy i granice prawa, cele. które należy osiągnąć, oraz środki, z których wolno korzystać!

B.    Wielość systemów normatywnych - Prawo nie jest jedynym społecznym regulatorem zachowań ludzkich. Regulatory owe mogą mieć charakter normatywny, jak prawo, lub nienormatywny (np. tradycje, przesądy); Każdy z nas należy do wielu grup społecznych i pełni mnóstwo społecznych ról, co pociąga za sobą podleganie różnym normom społecznym; czasem są one ze sobą zgodna, czasem sprzeczne itp.

C.    Normy moralne i obyczajowe

•    Normy moralne - odnoszą się do zachowań człowieka i do tych jego intencji i postaw, które poddawane są ocenie z punktu widzenia szeroko rozumianej idei dobra; gł. różnice między normami moralnymi i prawnymi:

o Przedmiot regulacji - nie tylko odnoszą się do zachowania człowieka, lecz także do jego pobudek i intencji < Sposób regulacji - podejścia:

❖ Maksymalistyczne - domaganie się od człowieka dążenia do doskonałości