116125

•    publiczny z podziałem na fazę bliższą (3.6 - 7.5 m) i fazę dalszą (7.5 m i więcej).¹

Dystanse te tworzą gradację stref przestrzeni. Wprawdzie podział ów dotyczy odległości mniejszych, niż stosowane w architekturze, ale można zaryzykować tezę. że zmniejszanie odległości pomiędzy obiektami architektonicznymi w jakimś sensie może .wymusić", czy też stymulować określone bliższe relacje pomiędzy ludźmi.

J.M. Chmielewski² podaje podstawowe odległości do budynków użyteczności publicznych:

•    klub osiedlowy - 250 m (max. 60Om),

•    sklep ogólnospożywczy - 250 m (max 300m),

•    szkoła podstawowa,

•    gimnazjum - 500m (max. 600m),

•    przedszkole 250m (max. 350m).

Według Urban Task Force

•    w promieniu 150 - 250m powinny się znajdować: szkoła podstawowa, lekarz, sklep;

•    w promieniu 400 - 600 m: centrum wspólnoty, urząd pocztowy, pub.

UMEBLOWANIE PRZESTRZENI.

Urządzenia terenowe, małe formy architektury i .umeblowanie przestrzeni między budynkami" mają stymulować i ułatwiać spotkania pomiędzy mieszkańcami. Przelotne spotkania ułatwione zostały dzięki .zacieśnianiu zabudowy" i minimalizacji wielkości zespołów mieszkaniowych. W pewnym sensie .umeblowanie" służy .zatrzymaniu" i „utrwaleniu" przelotnych spotkań pomiędzy ludźmi oraz ewentualnemu przekształceniu je w bardziej trwałe kontakty.

Umeblowanie przestrzeni pomiędzy budynkami powinno być elementem podkreślającym tożsamość zespołu mieszkaniowego. Należy dążyć do wykorzystywania elementów typowych i wzbogacania je o elementy indywidualnie projektowane i wykonywane. Przy projektowaniu i zakupie oraz ewentualnym wykonywaniu na zamówienie elementów partycypować powinni mieszkańcy osiedla.

Kreowanie .miejsc" (aktywnych) poprzez umeblowanie (.Placemaking*) jest podstawową metodą działania amerykańskiego programu Project for Public Spaces (PPS). Program prowadzi fundacja non - profit o tej samej nazwie.

Należy umeblowanie projektować w sposób oszczędny. Podstawowe sześć zasad zostało sformułowane przez Gillespies³:

•    Należy starać się ograniczać zakres projektowanego umeblowania.

•    Gdzie to możliwe, należy integrować elementy umeblowania w jednolite zespoły.

•    Należy usuwać (redukować) zbyteczne elementy umeblowania ulicy.

•    Należy uważać umeblowanie ulicy za rodzinę przedmiotów zharmonizowaną z jakością środowiska i pomagającą nadać mu spójną tożsamość.

•    Należy lokalizować umeblowanie w taki sposób, by kreować i wytyczać przestrzeń.

•    Należy lokalizować umeblowanie w taki sposób, by nie przeszkadzało pieszym, pojazdom i nie przekraczało wymaganych linii i granic.

Elementy „umeblowania" powinny być wykonywane z materiałów odpornych na wandalizm. Ważną kwestią jest bieżące utrzymywanie i odnawianie elementów.

Paradoksalnie elementy „umeblowania" - siedziska mogą zamiast stymulować życie społeczne osiedla stać się miejscem spotkań dla osób nietrzeźwych, chuliganów i osób zakłócających porządek. Jest to dość częsta sytuacja na polskich osiedlach. Brak ofert spędzania wolnego czasu może doprowadzać do zawiązywania się samorzutnych grup chuliganów zwanych także blokersami. Dalsza

1

^: Hall E»T. Ukryty wymiar. Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza S.A.. Warszawa 1997.

2

   J.M. Chmielewski. 2005. Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, s.121.

3

   Gillespies. Glasgow City Centre Public Realni. Strategy and Guidelines. Stralhclydc Regional Coucil. Glasgow, 1995, s.65. Podaję za: M. Cannona, T. Heatłi. T. Oc, S. Tiesdell, Public Places - Urban Spaces. The Dimension of Urban Design. Architcctural Press 2006. (I wyd. 2003). s. 161.