117507

•    Wydatki:

*    O charakterze rynkowym ekwiwalentnym:

♦    Wynagrodzenia osób zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych sektora publicznego (urzędach, instytucjach usługowych o charakterze niezarobkowym itp.)

♦    Zakupy towarów i usług dla bieżącej i inwestycyjnej działalności jednostek sektora publicznego

*    O charakterze transferowym:

♦    Świadczenia z tytułu ubezpieczeń społecznych

♦    Innego rodzaju subwencje i dotacje dla sektorów przedsiębiorstw i gospodarstw domowych

♦    Dotacje budżetu państwa dla budżetów samorządowych

♦    Obsługa długu publicznego

6.    Równowaga i nierównowaga budżetowa (deficyt):

•    Równowaga budżetowa, stan, w którym wydatki budżetu państwa (także budżetów organów samorządowych) są w całości pokryte dochodami tych jednostek. Rozróżnia się równowagę budżetową planowaną i rzeczywistą. Zrównoważenie planowanych (przewidywanych) dochodów z planowanymi wydatkami, a więc zapewnienie równowagi w fazie konstrukcji budżetu, jest jedną z kardynalnych zasad budżetowych.

•    Deficyt budżetowy, niedobór dochodów budżetu państwa w stosunku do jego wydatków (inaczej - nadwyżka wydatków nad dochodami). Źródłami finansowania deficytu budżetowego mogą być kredyty bankowe udzielane przez bank centralny, emisja papierów wartościowych (obligacji, weksli, bonów skarbowych), podwyższenie stopy podatkowej, a w ostateczności dodatkowa emisja pieniądza. Deficyt budżetowy, przy niewielkich jego rozmiarach, może mieć korzystny wpływ na gospodarkę, zwłaszcza w okresie recesji (interwencjonizm państwowy). Przekroczenie jego "bezpiecznej" granicy (5% produktu narodowego brutto) może wywołać poważne zaburzenia w gospodarce (inflacja).

•    Nadwyżka budżetowa, dodatnia różnica pomiędzy wpływami budżetu państwa gromadzonymi głównie z podatków i innych opłat o podobnym charakterze (np. opłaty celne), uzupełnianymi okresowo pożyczkami wewnętrznymi (np. w drodze emisji obligacji) i zewnętrznymi, a jego wydatkami związanymi głównie z koniecznością finansowania tzw. sfery budżetowej oraz zabezpieczenia obsługi zadłużenia wewnętrznego i zewnętrznego.

7.    Etapy procedury budżetowej (5 kroków):

•    Procedura budżetowa jest to proces prawnie określonych zasad postępowania z budżetem. Pierwszym elementem procedury jest przygotowanie projektu budżetu na następny rok. W przypadku niedotrzymania terminu rząd zmuszony jest do uchwalenia prowizorium budżetowego. Gdy ustawa budżetowa nie zostanie uchwalona w okresie czterech miesięcy od przedłożenia Sejmowi projektu, prezydent może skrócić jego kadencję. Następnymi etapami procedury budżetowej są: uchwalenie, a później wykonanie budżetu, a na końcu ocena stopnia wykonania i kontroli.

8. Dług publiczny- łączy się z deficytem, jego przyczyny to:

•    Zbyt duże wynagrodzenia

•    Finansowanie dług u publicznego

•    Cele polityki

•    Rolowanie długu- zaciąganie kredytów w akcie spłacania odsetek

•    Zdarzenia losowe

9.    Instrumenty zaciągania długu publicznego:

•    Obligacje

•    Bony skarbowe

•    Kredyty i pożyczki

10.    Zestawienie:

2