117545

ekonomicznym odzwierciedleniem procesu zużywania się istniejącego zasobu kapitału trwałego.

3.    Nominalny i realny produkt narodowy brutto

a)    Nominalny PNB- mierzy się w cenach bieżących, tj. takich, które istniały w okresie, gdy osiągano składające się na PNB dochody.

b)    Realny PNB- koryguje nominalny PNB o skutki inflacji i wyraża go w cenach istniejących w pewnym okresie, najczęściej określanym jako rok bazowy lub podstawowy.

c)    Deflator PNB- stosunek nominalnego PNB do do PNB w ujęciu realnym, wyrażony w postaci wskaźnika.

4.    Wady PKB

a)    Oficjalne publikowane dane na temat PKB nie uwzględniają takich istotnych kategorii podnoszących poziom dobrobytu społecznego jak czas wolny; podobnie nie obejmują one szkodliwych efektów działalności gospodarczej, takich jak zanieczyszczenie środowiska naturalnego.

b)    Istnieje wiele pożądanych społecznie dóbr i usług, np. porządki domowe, majsterkowanie i nierejestrowane zatrudnienie, które nie są wliczone do PNB, ponieważ nie są one objęte transakcjami rynkowymi i brak jest ich mierników wartości.

5.    Wskaźnik dobrobytu ekonomicznego netto (DEN)

•    wskaźnik ten koryguje PNB tak, aby stało się ono bardziej adekwatnym miernikiem poziomu dobrobytu w danym kraju.

6.    Humań Development lndex (HDI)

•    to wskaźnik ilustrujący nie tylko materialną zasobność danego kraju, ale również poziom edukacji i opieki zdrowotnej w danym społeczeństwie. W ostatnim rankingu szeregującym państwa według tego wskaźnika, Polska zajęła 37 miejsce na świecie.

7.    Podział dochodu narodowego

a)    Pierwotny - odbywa się w miejscu wytworzenia dochodu, np. w przedsiębiorstwie; nie dzieli się między pracowników i przedsiębiorców. W wyniku podziału pierwotnego tworzą się płace pracowników najemnych i zyski przedsiębiorstwa.

b)    Wtórny - tworzony poprzez rynek (mechanizm rynkowy - system cen) i budżet państwa (system podatków). W wyniku podziału wtórnego tworzy się dochody właścicieli przedsiębiorstw i jednostek usługowych, pracowników sfery nieprodukcyjnej i państwa.

c)    Ostateczny - tworzy się fundusz konsumpcji (zaspokajanie potrzeb) i akumulacji (powiększanie możliwości produkcyjnych), który tworzy się za pomocą redystrybucji dochodów, podatków i kredytów.

2