• Budżet państwa jest narzędziem władzy centralnej, a współcześnie to władze centralne są podstawowym (dominującym) podmiotem w zakresie polityki społeczno-gospodarczej danego kraju.
• Z budżetu państwa są dokonywane transfery na rzecz innych funduszy publicznych, Np. na rzecz funduszy jednostek samorządu terytorialnego, te transfeiy mają istotny wpływ na wielkość pozostałych funduszy.
• Budżet państwa jest istotnym instrumentem międzynarodowych powiązań finansowych, Np. biorąc po uwagę Polskie czlor)kostwo w UE to powiązania finansowe z budżetem UE - składki - są ujmowane w budżecie państwa.
• Budżet państwa ma rangę ustawy, czyli decyduje o nim władza ustawodawcza (parlament), jest to akt prawny (ustawa) pomijając konstytucje najwyższej rangi.
3. Budżet państwa, a budżet centralny:
• Te pojęcia biorąc pod uwagę treść ekonomiczną mogą być używane zamiennie.
• Na gruncie polskich regulacji prawnych nie funkcjonuje pojęcie budżet centralny.
4. Pojęcie budżetu państwa:
• Budżet zestawienie przewidywanych dochodów i wydatków jakiegokolwiek podmiotu na określony czas.
• Elementy każdego budżetu:
0 Aspekt przyszłościowy
0 Zestawienie dochodów i wydatków w określonym przedziale czasowym.
• Specyfika konkretnego budżetu - decyduje podmiot, którego budżet dotyczy
• Budżet państwa jest definiowany przez nauki ekonomiczne i nauki prawne:
0 budżet (definicja z nauk ekonomicznych) - scentralizowany fundusz publiczny służący gromadzeniu środków w związku z funkcjami państwa.
0 budżet (definicja z prawa finansowego) - plan finansowy zestawiający dochody i wydatki państwa w pokreślonym przedziale czasowym, zatwierdzany przez parlament
• 3 aspekty: ekonomiczny, prawny i techniczny
• Aspekt ekonomiczny:
0 Budżet - jest pewnym funduszem, jest tworzony, (Po co?) w związku z funkcjami państwa
• Aspekt prawny:
0 Budżet jest zatwierdzany przez parlament
• Aspekt techniczny:
0 Plan a nie prognoza 0 Wskazuje się, że są dochody i wydatki 0 Wskazuje się przedział czasowy
5. Geneza budżetu państwa:
• Budżet jest złożoną kategorią, która podlegała i podlega ewolucji (ewolucja - przemiany prowadzące do korzystnych zmian).
• W toku rozwoju tej instytucji należy rozróżnić:
0 Nurt w cześniejszy - dotyczy głównie aspektu techniczno-ekonomicznego budżetu państwa, obejmuje on okres od starożytności do XVII wieku. Zalążki budżetu państwa wskazuje się dla czasów starożytnych, formy zalążkowe:
S O charakterze ewidencyjnym S O charakterze analitycznym
2