121282

-    szkolnictwo, służba zdrowia

-    wyrównanie nierówności społecznych: wydatki transferowe (emerytury, renty), subsydia odsetki płacone od długu wewnętrznego i zadłużenia zewnętrznego

Deficyt budżetowy:_

Deficyt budżetowy - niedobór środków pieniężnych spowodowany przerostem sumy wydatków budżetowych nad sumą dochodów. Wyróżnia się deficyt:

-    rzeczywisty - różnica między deficytem strukturalnych a koniunkturalnym

-    strukturalny - zakładany już w momencie planowania budżetu

-    koniunkturalny - ukształtowany pasywnie (tzn. bez możliwości wpływu rządu) przez stan cyklu koniunkturalnego.

Źródła finansowania deficytu budżetowego:

-    drastyczne cięcia w budżecie - co w praktyce powoduje pogorszenie zarobków strefy budżetowej, prowadzi do obniżenia efektywnego popytu i tym samym do zahamowania wzrostu lub wręcz spowodowania spadku dochodu narodowego.

-    zaciąganie kredytu w bankach komercyjnych - powoduje jednak zmniejszenie możliwości kredytowych dla sektora prywatnego i może spowodować podniesienie stopy oprocentowania kredytu, co wpływa niekorzystnie na rozmiary inwestycji w sektorze prywatnym.

-    Zwiększanie długu publicznego - polega na emisji przez skarb państwa obligacji (głównie krótkoterminowych o 3-miesięcznym okresie wykupu) i sprzedaży ich na wolnym rynku bankom komercyjnym, instytucjom ubezpieczeniowym, przedsiębiorstwom i indywidualnym osobom.

Dług publiczny - całkowita kwota zadłużenia rządu w formie należnej zapłaty z tytułu sprzedanych papierów wartościowych skarbu państwa w celu pokrycia deficytu w budżecie (suma deficytów budżetowych z poprzednich lat). Do długu publicznego zalicza się dług zagraniczny, powstały w wyniku zaciągania kredytów (np.: w Klubie Paryskim, Banku Światowym) oraz

Rola polityki fiskalnej w gospodarce krajowej:_

Głównym celem oddziaływania polityki fiskalnej jest globalny popyt. Dzieje się to za sprawą możliwości kształtowania przez Rząd deficytu lub nadwyżki budżetowej. Te dwa czynniki w wyraźny sposób wpływają na poziom globalnego popytu w państwie. Wzrost deficytu budżetowego strukturalnego powoduje napływ do gospodarki środków pieniężnych a co za tym idzie wzrost popytu. Natomiast zmniejszenie deficytu strukturalnego lub w skrajnym przypadku osiągnięcie nadwyżki powoduje zmniejszenie ilości środków pieniężnych w gospodarce oraz zmniejszenie popytu. Zatem można wydzielić dwie tendencje polityki fiskalnej:

polityka restrykcyjna - mająca na celu zmniejszenie popytu globalnego poprzez: