113456

przewietrzania zroby wypełniają się gazami obojętnymi, wpływającymi hamująco na proces samozagtzewania się węgla. Z kolei bardzo duża intensywność przewietrzania porvoduje odprowadzenie ciepła - powstającego na skutek procesów utleniania, zachodzących w zrobach i w ten sposób również wpływa hamująco na proces samozagrzew'ania węgla. Najbardziej niekorzystny jest przedział środkowy, w którym przy dostatecznym dopływie tlenu brak jest skutecznego wychładzania zrobów Akumulacja ciepła w zrobach przyspiesza proces zapłonu wpgla.

Pr zyczyną pożarów są przede wszystkim straty węgla w zrobach lub dostawanie się do nich węgla z pokładów pozabilansowych i przenikanie powietrza przez te zroby pod wpływem oddziaływania wentylatorów głównych.

Zapobiegać samozapaleniu u'ęgla można przez zmniejszenie jego aktywności chemicznej oraz zastosowanie różnych środków powodujących zmniejszenie dopływu powieuza do węgla i niedopuszczenie do akumulacji ciepła w ognisku samozapalenia

Samozapalanie wymaga dla swojego rozwoju stosunkowo dużo czasu, który nazywa się okresem inkubacji (około 3 miesiące). Zależy on od prędkości akumulacji ciepła i intensywności dopływu powietrza. Pożarom endogenicznym można zapobiegać zwiększając prędkość wybierania pokładów w obszarze niebezpiecznym do takiej wielkości, aby wyprzedzić czas inkubacji

W celu zmniejszenia aktywności chemicznej węgla stosuje się różne antypirogeny. czyli środki utrudniające lub zapobiegające samozapalenie, których zadanie to:

-    inlribicja chemiczną reakcji utleniania,

-    blokada powierzclmi kęsów węgla blonkami,

-    blokada pot w węglu,

-    pokrycie izolacyjne spękanych calizn,

-    zatykanie szczelin w caliźnie.

Analiza wyników stosowania praktycznego wykazuje, że do zastosowania praktycznego można zalecić blokowanie por w węglu w taki sposób, aby antypirogen zatykał dostęp tlenu do dużych por i szczelin. Skuteczne jest również pokrywanie izolacyjne spękanych calizn poprzez tynkowanie, nanoszenie .koszulek” cementowych, stosownie błon kauczukowych, smarowanie gliną z chlorkiem wapnia itp

Do substancji pr óbowanych w charakterze antypirogenów zalicza się roztwory: wajina gaszonego, soli kuchennej, chlorku amonu i inne.