istniejących mocy produkcyjnych. Po 2-3 miesiącach ten efekt zaciera się, a pozostaje trwały wpływ na rozwój inflacji w proporcji 0,1-0,2 w stosunku do poziomu dokonanej dewaluacji. Ponadto skokowa dewaluacja złotego powoduje utratę zaufania ludności do banków, pobudza oczekiwania dewaluacyjne (co hamuje regularny rozwój eksportu, przyspiesza rozwój importu i działa niekorzystnie na bilans obrotów towarowych), a także poważnie utrudnia planowanie działalności gospodarczej. Od 16 maja 1995 roku wprowadzono system kursowy, w którym bank centralny wyznacza kurs w ramach pełzającego pasma dopuszczalnych wahań4.
Kolejną zmianą, która dokonała się w ostatnich latach była zmiana przynależności Polski do poszczególnych organizacji międzynarodowych. Szczególnym okresem był w tym przypadku rok 1991. Rozwiązana została w tym roku RWPG, a Polska podpisała umowę stowarzyszeniową z EWG. Od 1995 roku jesteśmy członkiem WTO, a od lipca 1996 roku OECD. Przynależność do tych organizacji nakłada oczywiście szereg obowiązków na polską gospodarkę. W szczególności chodzi tu o znoszenie barier w kontaktach handlowych.
Wracając do poziomu handlu zagranicznego Polski możemy zauważyć niewielki wzrost znaczenia naszego kraju w latach 1990-1995 w handlu światowym, szczególnie po stronie importu.
Tabela 1. Udział Polski w handlu światowym w latach 1990-1995 (w %)
Lata |
1990 |
1991 |
1992 |
1993 |
1994 |
1995' |
Import |
0,28 |
0,38 |
0,42 |
0,48 |
0,49 |
0,50 |
Eksport |
0,42 |
0,36 |
0,36 |
0,37 |
0,41 |
0,42 |
Ogółem |
0,35 |
0,37 |
0,39 |
0,41 |
0,45 |
0,46 |
a - prognoza
Źródło: Polski handel zagraniczny w 1993 roku, IKCHZ, Warszawa 1994, s. 112. U. Płowieć - Polityka handlu zagranicznego w 1994 roku, IKCHZ, Warszawa 1995, s. 25
Porównując pod tym względem całą Europę Środkowo-Wschodnią z resztą kontynentu, możemy zauważyć, iż w latach 1994-1995 udział tego regionu w handlu zagranicznym Europy wynosił jedynie 8% przy blisko 50% udziale ludności. O skali niedorozwoju świadczy fakt, że same Niemcy importują i eksportują prawie trzykrotnie więcej niż cały ten region razem wzięty5.
Z niewielkim udziałem handlu zagranicznego Polski w globalnym handlu europejskim i światowym skorelowana jest niska wartość eksportu i importu per capita, która kształtowała się w 1993 roku na poziomie 320 dolarów
4 E. Pietrzak - Dylematy polityki kursowej, „Nowe Europa" 1995, nr 7.
5 Import, eksport, saldo handlowe - „Życie Gospodarcze" nr 15,
9.04.1995r.