8592539638

W ten sposób uzyskuje się wartość ceny docelowej na dwa różne sposoby. W pierwszym z nich akcentuje się fakt rozbieżności ceny docelowej oraz ceny inwestorskiej dla nowego projektu. Druga metoda pozwala na wyznaczenie ceny docelowej w oparciu poszczególne funkcje inwestycji. Warto pamiętać, że nie jest to precyzyjne określenie ceny docelowej dla nowego projektu pozyskiwanego na drodze przetargu publicznego, gdyż do końca nie ma możliwości analizy na tym etapie zachowań konkurencji. W myśl zasady, że lepiej mniej więcej mieć rację niż dokładnie się mylić,¹ powyżej przedstawione dwie metody dochodzenia do ceny docelowej stanowią dla menadżerów źródło informacji w oparciu, o które mogą podejmować odpowiednie decyzje zarządcze.

b) Wyznaczanie zysku docelowego

Po ustaleniu już ceny docelowej w fazie koncepcji rachunku kosztów docelowych przechodzi się do określenia zysku docelowego. Ten element w kontekście projektów pozyskiwanych na drodze zamówień publicznych nie odbiega niczym szczególnym od ogólnie przyjętych zasad. Należy przyjąć taki poziom zysku docelowego, aby zaspokoił on zaplanowany przez zarząd przedsiębiorstwa poziom rentowności projektu w całym cyklu realizacji - życia produktu. W związku z tym, że projekty z zamówień publicznych są inwestycjami długookresowymi, należy pamiętać także o tym, aby brać pod uwagę przyszłe uwarunkowania rynkowe.² W wyznaczaniu optymalnego zysku docelowego stosuje się najczęściej metodę, która pochodzi z rynku japońskiego, a która to sprowadza się do wyznaczania wskaźnika rentowności jako średnio ważoną wartość wyników przedsiębiorstwa, sektora i planowanej rentowności w przyszłości.³ Otrzymujemy wtedy następujący wzór:

ROS_d = w_x x ROS₀ + w₂ x ROS_s + w₃ x ROS_x

gdzie:

ROS_d - rentowność sprzedaży w okresie realizacji projektu,

ROS₀ - rentowność sprzedaży przedsiębiorstwa,

ROS_s “ rentowność sprzedaży w sektorze,

ROS_x - planowana rentowność sprzedaży w okresie x,

w₁,w₂,w-_i - odpowiednie wagi ustalane przez przedsiębiorstwo, ich suma musi wynosić 1.

W tym kontekście zysk docelowy uzyskujemy ze wzoru:

Z_D = P x ROS_d

gdzie:

P - przychody ze sprzedaży całego projektu.

W tym momencie do niniejszych rozważań wkrada się kolejna cecha charakterystyczna wykorzystywania metody rachunku kosztów docelowych w projektach z zamówień publicznych. W ogólnej metodologii target costing pojawiają się pojęcia takie jak jednostkowa cena docelowa p_d czy planowana wielkość sprzedaży rozumiana jako wolumen q. W kontekście projektów pozyskanych drogą konkursów, o których tu jest mowa, na tym etapie rezygnuje się z tej retoryki pozostając przy całkowitych wartościach.⁴ Mówi się zatem cały czas o zysku docelowym całkowitym, cenie docelowej całkowitej, koszcie docelowym całkowitym, itd. Wprowadza się w tym momencie pojęcie przychodu ze sprzedaży związanego z projektem. Będzie on rozumiany jako suma przychodów ze sprzedaży poszczególnych komponentów w ramach całego projektu, które mają swoje określone funkcje do spełnienia dla klienta. W tej sytuacji otrzymujemy następujący wzór:

1

   Por. R.S. Kapłan, R. Cooper, Zarządzanie kosztami i efektywnością, OE i DWABC, Kraków 2000,

2

   Por. E. Nowak, op. cit., s. 228

3

   Por. P. Prewysz - Kwinto, Etapy rachunku kosztów docelowych, „Controlling i Rachunkowość Zarządcza", 2002/3, s. 33

4

   W oparciu w własne doświadczenia.