9693893737

Według kryterium waluty transakcji rynek walutowy można zasadniczo podzielić na trzy sposoby. Pierwszym z nich jest wyróżnienie rynków odnoszących się do konkretnych obszarów walutowych, np.: rynek polskiego złotego, czy rynek euro. Drugim jest wyróżnienie rynków waluty bazowej (referencyjnej) i notowanej (kwotowanej).³³ Przez pojęcie waluty bazowej rozumie się walutę transakcji, która jest kupowana lub sprzedawana. Natomiast waluta notowana jest tą walutą transakcji, za którą kupuje się lub sprzedaje walutę bazową. Codzienne notowania walut podawane przez NBP np.: 4,15 USD/PLN, oznaczają, że polski rynek walutowy jest rynkiem waluty notowanej, natomiast rynek dolara USA -waluty bazowej. Ostatnim jest podział na waluty wiodące zwane też twardymi, oraz słabe określane częściej mianem miękkich.³⁴ Cechą rynku waluty twardej jest jej wymienialność, natomiast miękkiej - liczne administracyjne ograniczenia obrotu.

Rynek walutowy można podzielić ze względu na stopień sformalizowania. Obrót walutami może być przeprowadzany na rynkach sformalizowanych, czyli giełdach. Uzupełnieniem tego są rynki niesformalizowane, wśród których największym segmentem jest opisywany wcześniej rynek międzybankowy. Z tego też względu niesformalizowany rynek walutowy jest znacznie większy od rynku sformalizowanego. Jednak możliwości monitorowania wydarzeń na giełdzie i ogółu operacji przeprowadzanych na rynkach sformalizowanych stanowią kluczowe źródło informacji będących podstawą decyzji na rynkach finansowych.

Obok powyżej zaprezentowanych podziałów, istotny dla swobody obrotu jest podział rynku walutowego według kryterium wielkości ograniczeń na wolny, reglamentowany i pośredni.³⁵

Wolny rynek walutowy w danym kraju funkcjonuje wówczas, gdy podmioty gospodarcze mogą swobodnie wymieniać walutę tego kraju na inne waluty i nie napotykają ograniczeń prawnych oraz administracyjnych państwowych władz walutowych. Na tego rodzaju rynku walutowym aktualną sytuację rynkową określają bieżące relacje podaży i popytu. Wolny rynek walutowy występuje w krajach, których waluty są w pełni wymienialne.

Z reglamentowanym rynkiem walutowym mamy do czynienia wówczas, gdy podmioty gospodarcze danego kraju nie mogą swobodnie wymieniać własnej waluty. Wiąże się to z istnieniem państwowego monopolu walutowego, oznaczającego przymus odsprzedaży określonej instytucji państwowej - najczęściej bankowi dewizowemu - zarobionych za

³³    zob. Fedorowicz Z.: Międzynarodowe stosunki finansowe. Wydawnictwa Prywatnej Wyższej Szkoły Businessu i Administracji, Warszawa 1996, s 41.

³⁴    Schaal P.: Pieniądz.... op.cit., s.70-71.

³⁵Zabie!ski K.: Finanse, op.cit..,?,. 182.