Regulacje prawne powołujące je do życia nie zapewniają im ani osobowości prawnej ani ekonomicznej. Są najsłabsze i najmniejsze pod względem majątkowym, najłatwiej je założyćfok. 1 min)
—» jednostka reiestrowaf ustawa o działalności gosp. Z 1999r)
Osobowość prawną tworzy założyciel rejestrując jednostkę pod imieniem i nazwiskiem własnym, osobowość ekonomiczą tworzy prywatny majątek założyciela, działa tylko jeden właściciel.
—» spółka cywilnaf prawo cywilne z 1965r)
Urnowe sprzadza się u notariusza, osobowość prawna po zarejestrowaniu pod imionami i nazwiskami wspólników, suma majątków to kapitał spółki. —» Spółka jawnaf kodeks spółek handlowych z 2000r)
Tworzą wspólnicy podajac imię i nazwisko i rejestrując ją w Rejestrze Spółek Handlowych. Można dokonywać zmian bez tłumaczenia gdyż nie ma umowy jak w S.C. Osoboość ekonomiczną tworzą majątki osobiste wszystkich wspólników. Spółka najpowszechniejsza.
—» Spółka komandvtowa( kodeks spółek handlowych z 2000r)
Jedna osoba ujawnia się z nazwiska i rejestruje spółkę-komplemcntariusz. On odpowiada całym majątkiem a reszta tylko do wysokości wniesionego wkładu. Zróżnicowany jest też podział zysków. Pozostali się nie ujawniają, wnoszą tylko kapitał( komandytariusze). Osobowość prawna nadaje komplementariusz, a ekonomiczna komandytariusze. Wadą jest to że ten kto wnosi kapitał nie otrzymuje na to dowodu.
-» Spółka komandytowo- akcyinaf kodeks spółek handlowych z 2000r) Spółka potwierdza wniesienie kapitału emitując i wręczając akcje, czyli świadectwa poświadczające. Można je odsprzedać tylko wspólnikom, nie na zewnątrz.
—> Spółka partnerskaf kodeks spółek handlowych z 2000r)
Najbardziej peryferyjna dla gospodarki. Zakładane tam gdzie sa zawody wolne( aktorzy, muzycy), Przyjęto, ze przedsiębiorstwo jes jedno ale każdy twórca rozlicza się oddzielnie. Ujawnia się jeden a reszta to ludzie schowani za swoją działalnością.
2. jednostki kapitałowe
Żeby je założyć należy wnieść niezbędna kwotę kapitału( określa go kodeks spółek handlowych). Osobowość prawna nadaje im ustawa, osoowość ekonomiczną określa kodeks spółek handlowych. Zarejestrować trzeba w Rejestrze Spółek Handlowych, co oznacza nadać od razu nazwę, kto właścicielem jest bez znaczenia. Dowodem na wniesiony kapitał jest otzrymanie udziału poświ adcza j ącego.
—» spółka z. o.o.
Najmniej można wnieść 50 PLN, ale łącznie kapitał musi wynosić minimum 50 tyś PLN. Udziałowiec to włąściciel spółki i może on w każdej chwili sprzedać udziały osobom trzecim( niekoniecznie wspólnikom). Ukształtuje to wtórny rynek finansowy- obraca papierami wartościowymi. —> S. A,
Te same cechy co spółka z.o.o. ale kryteria osobowości ekonomicznej to 500tyś PLN. Jedna akcja( świadectwo wniesienia kapitału) to 1 PLN. W wyniku działania tego rynku wykształtuje się rzeczywista wartość akcji różna od ceny nominalnej.
3. jednostki samorządowe( użyteczności publicznej)
Ich powinnością jest zaspokajanie podstawowych potrzeb społecznych. Ok. 24% przedsiębiorstw w Polsce. Działaja tam, gdzie jest niska efektywność ekonomiczna lub jej brak.(ZKM, SKM)