wyzyskiem, sprawiedliwej płacy, popierano tworzenie organizacji zawodowych, związków zawodowych Quadragcsimo anno— „O odnowieniu ustroju społecznego" — wydał ją w 1931 r, PiusXI- krytyka liberalizmu i socjalizmu — doktryn, które okazały się niezdolne do sprawiedliwego rozwiązania kwestii społecznej, które ujawniły się w czasie wielkiego kryzysu w 1929 r.;własność z etycznego punktu widzenia ma podwójny charakter charakter indywidualny - własność służy jednostce oraz społeczny -służy także ogółowi; -sprawiedliwa płaca to taka, która uwzględnia sytuację robotnika, ma wgląd na stan przedsiębiorstwa oraz dobro ogółu; państwo jako podmiot reform ma kierować się zasadą pomocniczości (uznawanie pierwszeństwa inicjatywie oddolnej i pomocniczy charakter interwencji państwa). Państwo ma kontrolować, motywować, kierować i karać nadużycia; należy odnowić ustrój stanowo-zawodowy oraz przezwyciężyć walkę klas. Dużą rolę w kształtowaniu nauki Soboru Watykańskiego II odegrał kierunek myślowy personalizm społeczny (rozwijany przez J. Maritnin i E. Mounier), któiy eksponował: -godność osoby w życiu społecznym oraz jej pierwszeństwo przed społeczeństwem (afirmacja godności człowieka), -osoba ludzka szuka dobra wspólnego, doskonali się we wspólnocie, a naturalnym środkiem wyrażania się jest praca;, -demokracja personal i styczna to ustrój, w którym centralną i najważniejszą wartością jest człowiek, którego prawa są szanowane. W ustroju tym jest klimat wolności dla rozwoju osobowości. ENCYKLIKI II SOBORU WATYKAŃSKIEGO: Sobór Watykaliski II zwołany w latach 1962-1965 przez papieża Jana XXIII w Watykanie, w celu odnowy kościoła wobec nowych warunków społeczno-polirycznych; Muter ct magistra - wydana przez Jana XXIII w 1961 - „Matka i nauczycielko encyklika z dziedziny życia gospodarczego, uznaje pierwszeństwo prywatnej inicjatywy poszczególnych ludzi, a interwencję państwa ogranicza do funkcji popierania, pobudzania, koordynowania, pomocy i uzupełniania podejmowanych inicjatyw indywidualnych; państwo ma realizować dobro wspólne, tj. zatrudnienie jak największej liczby praco wników, dostosowanie płac do cen towarów, likwidacja dysproporcji pomiędzy rolnictwem, przemysłem i usługami, przeciwdziałanie tworzeniu się grup uprzywilejowanych; nowe kwestie społeczne to: zaniedbania w rolnictwie, istnienie obszarów opóźnionych, problem demograficzny. Paccm in tenis - wydana.w 1963 r. przez Jana XXIII- „ O pokoju na Ziemi" wydana w okresie wyścigu zbrojeń pomiędzy USA i ZSRR; warunkiem koniecznym pokoju jest ład, porządek w świecie i pomiędzy ludźmi; - porządek pomiędzy ludźmi określają prawa: prawo do życia, prawo do godnej człowieka stopy życiowej, prawo do prawdy, prawo do wolnego wyboru stanu cywilnego i swobody życia rodzinnego, prawo do godziwych warunków pracy, prawo do sprawiedliwego wynagrodzenia, prawo do własności prywatnej, prawo do zrzeszania się, prawo do emigracji i imigracji, prawo do udziału w życiu publicznym; -zadaniem władzy jest realizacja dobra wspólnego: postęp, rozwój dóbr usługowych (sieć dróg, środki komunikacji, mieszkania, opieka zdrowotna, urządzenia wypoczynkowe); - władza państwowa ma zapewnić obywatelom zasiłki pieniężne, odpowiedniej pracy dla robotników, sprawiedliwej płacy, dostęp do własności prywatnej; - współpraca