45160

Kartezjusz (1596 -1650)

filozof i matematyk francuski, autor „Medytacji o pierwszej filozofii" i „Rozprawy o metodzie właściwego kierowania rozumem i poszukiwania prawdy w naukach” metoda badań i dociekań przyjmowanie za pewnik tego, co jasne

podział badań na najmniejsze części i przeprowadzanie ich krok po kroku logiczność i prostota filozofia nowych ludzi

uwolnienie od tradycji i ślepej wiary w autorytety

wątpliwość w możliwość zmysłowego poznania świata

należy znaleźć punkt wyjścia do prawidłowego poznania świata

„cogito ergo sum” - skoro wątpię, to znaczy że myślę, a skoro myślę, to znaczy że

istnieję

miedzy rzeczą a jej własnościami nie ma żadnych efektywnych różnic sama rzecz jest sumą swoich własności każda rzecz jest całkowicie poznawalna

byt wyprowadzony z aktu myślenia istnieje, „dzieje się", jest dynamiczny dowodem psychologicznym na istnienie Boga jest istnienie jego idei w naszym umyśle

nasz niedoskonały umysł nie może pochodzić od Boga, który jest przecież doskonały dzięki rozumowi możemy oddzielić prawdę od fałszu i poznać świat takim, jakim jest naprawdę

człowiek zyskał całkowitą autonomię

metody poznawcze i kryteria prawdy zostały radykalnie zhumanizowane

polegając na naszym rozumie z łatwością dojdziemy do prawdy

wszystko co zachodzi na świecie daje się wytłumaczyć z perspektywy ruchu i jego

praw

świat musiał zostać wprawiony w ruch przez Boga

świat jest więzią przyczynowo-skutkową i panuje w nim powszechny determinizm

człowiek też działa jak maszyna, ale poruszają go żywe duchy

dualizm

podział substancji

substancja cielesna (rzecz rozciągła)

substancja duchowa (rzecz myśląca)

jednostka ludzka idealnie łączy te strefy - należy do obu

zapanowanie nad odruchami ciała i podporządkowanie ich racjom rozsądku

przestrzenne zlokalizowanie duszy

wolność

nasz duch jest zawsze wolny

najlepszym dowodem wolności jest swobodny wybór w sytuacji niezdecydowania

jeśli wybór dotyczy przedmiotów, których rozum nie pojął, to źle

jeśli wybór powstał na bazie zgodności z oczywistym sądem, to dobrze