45805

kultura, służba zdrowia, edukacja

♦potrzeby związane z dążeniem do samorealizacji - chęć pokazania swoich możliwości Ekonomia zajmuje się wszystkimi czterema potrzebami ludzkimi. Procent dochodów państwa przeznaczanych na wyżywienie: Bangladesz 80%, St. Zjednoczone 11%. Potrzeby ludzkie wiążą się z zatrudnieniem. W Polsce 26% Polaków zatrudnionych jest w rolnictwie, natomiast w innych krajach największe zatrudnienie występuje w przemyśle i usługach.

PODMIOTY GOSPODARCZE

Wyróżniamy trzy typy podmiotów gospodarczych:

♦gospodarstwo domowe - najmniejsze, podstawowa komórka społeczna, która ma wspólny budżet np. rodzina, ( ale nie zawsze np.: małżeństwo bezdzietne lub z dorosłymi dziećmi, które rozdziela wydatki pomiędzy siebie i żyją na własny rachunek nie są gospodarstwem domowym, choć stanowią rodzinę)

♦przedsiębiorstwo - nazywamy każdy przedmiot, który systematycznie prowadzi działalność gospodarczą nastawioną na uzyskanie dochodu; przedsiębiorstwo posiada:

-odrębność techniczno-produkcyjną -odrębność lokalizacyjną -samodzielność majątkowo-dochodową -samodzielność decyzyjną

♦państwo - nazywamy złożoną, zróżnicowaną wewnętrznie, wieloszczeblową strukturę administracyjną ( organizacyjną) społeczeństwa zamieszkującego określone terytorium; państwo dysponuje władzą ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą

W gospodarkach rynkowych nie budzi wątpliwości bardzo duża rola dwóch typów podmiotów: gospodarstwo domowe i przedsiębiorstwo. Kontrowersje wzbudzała i ciągle wzbudza rola państwa. Poglądy w tej kwestii ciągle się zmieniają. W systemie gospodarki nakazowo -rozdzielczej, czyli systemie socjalistycznym najważniejszą rolę odgrywa państwo.

WŁASNOŚĆ

Jest to zbiór efektywnie wykorzystywanych uprawnień, czyli praw własności, jakimi dysponuje podmiot własności ( właściciel) w stosunku do przedmiotu własności; zbiór ten składa się z dwu podzbiorów uprawnień:

♦faktyczne korzystanie z obiektu własności, np.: obiekt ten przynosi dochody ( ziemia, kapitał, hala produkcyjna)

♦bezpośredni lub bezpośredni udział w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących wykorzystania podmiotu własności Klasyfikacja własności:

♦prywatna - zbiór uprawnień, w którym prawa własności są ekskluzywne (wyłączne) i dobrowolnie transferowalne ( przekazywalne); własność prywatna może być jednoosobowa bądź zbiorowa, ( gdy jest wielu współwłaścicieli np. spółka)

♦publiczna - zbiór uprawnień, w którym prawa własności są nie ekskluzywne i nie dobrowolnie przekazywalne; własność publiczna może być państwowa lub komunalna, (tzn. władz samorządowych)

WYKŁAD TRZECI

KRZYWA TRANSFORMACJI.

RACJONALNOŚĆ - A