Art. 6 TUE: „UE szanuje pr. podstawowe gwarantowane w Europejskiej Konwencji o ochronie Praw Człowieka i Podstaw Wolności (1950), a także wynikające ze wspólnych tradycji konstytucyjnych państw członkowskie jako ogólne zasady prawa wspólnotowego".
Powołanie się na prawa podstawowe ma zapewnić podmiotom prawa ochronę przed nadmierną ingerencją ze strony organów wspólnoty. ETS ma kompetencje orzekaiua czy nie zostały naruszone czyjeś prawa podstawowe. W późniejszym okresie Trybunał zaczął badać zgodność z prawami podstawowymi także działania państw członkowskich w zakresie gdy państwa te działają,,w obszarze stosowania prawa wspólnotowego”.
.Akty prawa pochodnego \VE (I filar); art. 249 zawiera katalog aktów prawa pochodnego;
- rozporządzenia;
- dyrektywy;
- decyzje;
- zalecenia i opinie;
- rozporządzenia, decyzje, zalecenia i opinie EBC.
Rozporządzenia -Rozporządzenie ma zastosowanie ogólne. Obowiązuje w całości i stosuje się bezpośrednio we wszystkich państw członkowskich.
- rozporządzenia mają najszerszy zasięg;
adresatami ich są paiistwa członkowskie i osoby fizyczne (prywatne).
- omawiane akty mają charakter abstrakcyjny, porównywalne są do ustaw.
rozporządzenia stosowane są bezpośrednio - bez potrzeby ich inkorporowania czy transportowania do krajowych porządków prawnych.
- paiistwa członkowskie są zobowiązane do uchylenia wcześniejszych krajowych aktów prawnych niezgodnych z tymi rozporządzeniami i nie przyjmowania takich aktów w przyszłości - co wynika z zasady lojalności państw członkowskich wobec WE.
- rozporządzenia są przejawem najgłębszej ingerencji prawa wspólnotowego w porządek prawny państw członkowskich;
- są one instrumentem ujednolicania prawa na całym terytorium wspólnoty;
- np. rozporządzenie normują wspólnotowe prawo celne, wspólną politykę rolną, porozumienia przedsiębiorstw, uprawnienia obywateli itd.
Dyrektywy - dyrektywy wiąże co do zamierzonego celu państw członkowskich, ale daje im wolny wybór form i środków.
- dyrektywy różnią się od rozporządzeń - są adresowane tylko do państw członkowskich, a nie do innych podmiotów prawa (np. jednostek).
dyrektywy nie normują w sposób pełny kwestii będących ich przedmiotem, wymagają uściślenia i uzupełnienia przez paiistwa członkowskie;
- normy dyrektyw wymagają wprowadzenia (implementowaniatransponowania) do prawa krajowego;
- implementowanie dyrektyw polega na wydaniu aktu prawnego, który wprowadzi normy dyrektywy do krajowego porządku publicznego.
obowiązkiem paiistwa członkowskiego jest terminowe i pełne implementowanie dyrektywy do prawa krajowego;
Pełna implementacja gdy normy prawa krajowego stworzą podstawy dla kompetencji organów państwowych, określają uprawnienia hib obowiązki podmiotów prawa.
W przypadku dyrektyw prawo tworzone jest w dwóch etapach:
1) Wydanie dyrektywy
2) Ustanowienie pr. krajowego dla jej implementacji
Zaniedbanie terminowego i pełnego implementowania dyrektywy jest naruszeniem obowiązku paiistwa członkowskiego wykonania zobowiązali traktatu i może być podstawą do wszczęcia postępowania).
Dyrektywy są instrumentem harmonizacji paiistw członkowskich, a nie ujednolicenia. W wyniku ich wydania i wprowadzania dochodzi do zbliżenia porządków prawnych, a nie identyczności. Przez to osiąganie wspólnych celów przy zachowaniu odrębności systemów prawnych państw członkowskich. Stosownie do tego jak dyrektywy wpływają na ustawodawców krajowych, można mówić o harmonizacji i pebiej. częściowej, minimalnej itd. Dyrektywy wydawane są w różnych dziedzinach prawa wspólnotowego. Służą realizacji rynku