Istota i cd racliMiku przepływów piaikaiydi 175
• zmian w aktywach netto jednostki gospodarczej, jej struktury finansowej (łącznie z płynnością oraz wypłacalnością).
• zdolności do wywierania wpływu na wysokość i okres wystawienia przepływów pieniężnych w odpowiedzi na zmieniające się okoliczności i pojawiające się możliwości,
• zdolności do uzyskiwania środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych.
Szerzej cele sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych określa standard amerykański (US-GAAP) nr 95, który stwierdza, że infonnacje w nim zawarte, w połączeniu z odpowiednimi infomiacjami pozostałych elementów sprawozdania finansowego, powinny pomóc inwestorom, kredytodawcom i innym użytkownikom sprawozdań w ocenie2:
• wpływów i wydatków przedsiębiorstwa podczas okresu sprawozdawczego,
• zdolności jednostki do generowania w przyszłości dodatnich przepływów pieniężnych netto,
• zdolności przedsiębiorstwa do regulowania jego zobowiązań, wypłaty dywidend i potrzeb dotyczących zewnętrznych źródeł finansowania.
• przyczyn różnic między wynikiem netto a związanymi z nim wpływami i wydatkami pieniężnymi,
• pieniężnych i niepieniężnych wpływów z transakcji inwestycyjnych i.finansowych jednostki na jej pozycję-finansową.
Rachunek przepływów pieniężnych można porównać do rachunku zysków i strat, Rachunki te różni jednak zasada ich sporządzania. Rachunek zysków i strat jest sporządzany według zasady memoriałowej, natomiast rachunek przepływów pieniężnych — według zasady kasowej. Relacje między wynikiem finansowym "a przepływami pieniężnymi przedstawia rysimek 4.1.
Infonnacje niezbędne do przygotowania rachunku przepływów pieniężnych mogą być czerpane bezpośrednio z danych zarejestrowanych na kontach księgowych lub z danych zawartych w innych elementach sprawozdania finansowego, tj. w bilansie, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej. Podstawą sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych nie mogą być wyłącznie bilans oraz rachunek zysków i strat, gdyż są one sporządzane według zasady memoriałowej, zgodnie z którą przychody i koszty są rejestrowane w momencie ich osiągnięcia lub wystąpienia, a nie w momencie wpływu lub' wypływu gotówki. Dlatego też mimo związków między tymi sprawozdaniami konieczne jest korzystanie z bardziej szczegółowych infonnacji zawartych w infonnacji dodatkowej oraz w ewidencji księgowej (syntetycznej i analitycznej).
W celu prawidłowego sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych konieczne jest nie tylko zapewnienie danych o wpływach i wydatkach gotówki za dany okres sprawozdawczy, ale również zdefiniowanie podstawowych kategorii tego sprawozdania.
1M. MaufTa. Cele rachunku przepływów plenifinych. Rachunkowość, nowe ruauUmfy w praktyce