JA I WIZERUNEK WŁASNEJ OSOBY
• Ja obejmuje: własne ciało, wiedzę o sobie, tożsamość, a także zdolność i skłoimość dokonywania wyborów, działań celowych i samoregulacji, zawiera także wiele elementów, które są tyleż cudze, co nasze, jak kochani przez nas ludzie albo pełnione role lub wyznawane przez nas wartości i normy
• Ja jest strukturą bardzo złożoną świadczą o tym:
- różnorodność ja fenomenologicznych więc uświadamianych w danej chwili fragmentów, czy wersji ja (świadomość można sobie wyobrazić jako reflektor przesuwający się po strukturze ja - część oświetlona, to doświadczane w danej chwili ja fenomenologiczne)
- efekt odniesienia doją, polegający na lepszym zapamiętywaniu informacji odnoszonych do własnej osoby niż do innych osób
- chronicznie podwyższona dostępność pamięciowa -> efekt cocktail party polegający na tym, że informacje dotyczące nas samych łatwiej do nas docierają nawet w warunkach poclilonięcia uwagi czym innym (tak jak własne imię przebija się pizez szum rozmów podczas cocktail-party).
• Ja jest luźną strukturą różnych ról i tożsamości społecznych, przekonań na własny temat i samoocen oraz wartości celów uznawanych za własne
• Hazel Markus wprowadziła pojęcia autoschematu dla opisania obszaru ja Autoschematy wykształcamy w dziedzinach, które są dla nas ważne, ponieważ odróżniają nas od innych, definiują wartość naszej osoby i dotyczy ich wiele podejmowanych przez nas aktywności
• Posiadamy,ja realne",,ja idealne” i, ja powinnościowe”
- ,ja realne” - rzeczywiste informacje o nas samych
-, ja idealne” - pragnienia, nadzieje i aspiracje człowieka -, ja powinnościowe” - przekonania o obowiązkach, powinnościach obligacjach
GENEZA JA
• Ogromy wpływ na zawartość naszego ja maja inni ludzie
• Dzieci uważają, ze to rodzice znają je bardziej niż one same
• Wpływ na zawartość ja mają porównania społeczne - człowiek może wypadać lepiej lub gorzej na tle innych, a to wpływa na samoocenę
• Najważniejszym źródłem zawartości naszego ja jest własne zachowanie; ludzie formułują sądy na własny temat podobnie jak na temat innych - na bazie własnych zachowań i warunków, w jakich ono przebiega. W szczególności, wyciągają wnioski o własnych cechach zgodnych z zachowaniem, jeżeli dochodzi do niego w warunkach swobody wyboru, a więc bez spostrzeganych nacisków zewnętrznych