48486

Moc obowiązująca aktu administracyjnego nie nasuwa żadnych wątpliwości, jeśli został on wydany prawidłowo, z zachowaniem przewidzianych przez prawo wymagań. Zdarzyć    się jednak może. Ze    przy    wydaniu    aktu

administracyjnego wymagania te nie zostały    dochowane.    Taki akt administ-

racyjny jest wadliwy.

Niezgodność aktu administracyjnego    z przepisami może    być    powaZna    lub

błaha, w zależności od tego. jakiej sprawy dotyczy. Im większa jest niezgodność aktu administracyjnego z obowiązującym prawem - a więc im poważniejsza jest wadliwość - tym większy wpływ wywiera to na ważność aktu administracyjnego.

Ogóbiic rzecz biorąc odróżniamy wady istotne i wady nieistotne.

1)    Jeśli akt administracyjny    nantsza przepis. mający tylko charakter

porządkowy (wada nieistotna).    wadliwość    nie powoduje dla    aktu administracyjnego żadnych ujenuiych    skutków.    uzasadnia jedynie    ewentualną

odpowiedzialność służbową pracownika państwowego.    który    taki    akt wydał

(np. zastąpienie ręcznego podpisu odpowiednią pieczątką, co jest w zasadzie niedopuszczalne, ale żadnych ujemnych    skutków zarówno    dla    adresata    aktu.

jak i dla państwa - nic rodzi). Akt administracyjny jest i pozostaje nadal ważny, wymaga jedynie uzupcbiicnia i sprostowania

2)    Sprawa    przedstawia    się    inaczej,    gdy akt administracyjny dotknięty jest

wadą istotną.

Przepisy kodeksu postępowania administracyjnego    uznają za    nieważny

akt administracyjny, który:

a)    został wydany przez niewłaściwy rzeczowo organ.

b)    został wydanj' bez podstawy prawnej.

c)    dotyczy    sprawy.    która została poprzednio rozstrzygnięta ostateczną

decyzją.

d)    został skierowań)' do osoby nic będącej stroną w sprawie.

e)    w razie wykonania wywołałby czyn zagrożony karą.

0 zawiera inną wadę. powodującą nieważność aktu z mocy wyraźnego przepisu prawa.

Dawniej    panował    pogląd, że wadliwe    akty administracyjne dzielą się na

bezwzględnie nieważne, tzn takie, które są nieważne z moc)' samego prawa i nic wymagają nawet uchylenia oraz na akty wz.rusz.alnc. czyli takie, które mimo wady są ważne do cliwili ucliylcnia przez organ nadrzędny. Pogląd tai został zarzucony.

Obecnie    każdy    akt administracyjny chroniony    jest domniemaniem

ważności, co ma zapobiec samodzielnemu ocenianiu aktu przez zainteresowane podmioty i swobodnemu decydowaniu, czy go wykonać. Nawet taka decyzja,    która jest dotknięta bardzo poważną wadą powinna być traktowana

jako obowiązująca do cliwili uchylenia.

Uchylając    akt    administracyjny organ    nadrzędny    decyduje czy był on

nieważny od cliwili wydania (ex tunc) i od początku nie wywoływał żadnych skutków prawnych (nie dał nikomu praw i    na nikogo    nie nałożył obowiązków),

czy też staje się nieważny z chwilą uchylana (ex nunc).

2