Inflacja - zjawisko monetarne wywołane szybszym przyrostem ilości pieniądza niż produkcji (obniżanie się siły nabywczej pieniądza). Na rynku obserwowana jest jako długotrwały wzrost średniego poziomu
cen określonego koszyka dóbr Przeciwieństwem inflacji jest deflacja.
Rodzaje inflacji Według kryterium tempa:
1) Pełzająca - nie przekracza 5% rocznie,
2) Krocząca - oscyluje w granicach 5-10% rocznie,
3) Galopująca - wzrost cen 10-100% w skali rocznej,
4) Hiperinflacja roczny wzrost cen powyżej 100%.
• Teoria inflacji popytowej (keyncsizm) - popyt globalny przekracza zdolności produkcyjne gospodarki, co prowadzi do wzrostu cen.
• Monetarystyczna teoria inflacji (monetaryzm) - przyczyną również nadwyżka popytu nad możliwościami produkcyjnymi, jednak zjawisko to jest ujęte w perspektywie długookresowej i określane jako czysto pieniężne (nadmienia ilość pieniądza w obiegu).
• Teoria inflacji kosztowej (neokeynesizm) - inflacja spowodowana wzrostem kosztów produkcji (wzrost kosztów otrzymania określonej podaży) - np. z powodu wzrostu plac, rosnących szybciej, niż wydajność pracy (związki zawodowe).
Zjawisko wzajemnej konkurencyjności inflacji i bezrobocia nazywane jest zjaw iskiem wymienności Im wyższa jest stopa bezrobocia tym niższa inflacja i odwrotnie Jeżeli państwo chce zmniejszyć bezrobocie zwiększa wy datki, ułatwia dostęp do pieniądza, aby umożliwić inwestowanie, a zatem wzrasta inflacja.
Prawo Okuna wyraża zależność pomiędzy wielkością zmiany PKB i wielkością zmiany stopy bezrobocia Ocenia się, że wzrost PKB o 2% powoduje spadek bezrobocia o 1%.
Krzywa Phillipsa ilustruje związek pomiędzy stopą bezrobocia a stopą inflacji, przy założeniu pewniej oczekiwanej stopy inflacji
Krzywa Phillips)
Stop* bezrobocia