49144

zgłasza się do odpowiedzi na zdane gmpie pytanie, widać wtedy, że bardzo się boi, aby nie wyrwano jej do odpowiedzi.

Na sytuacje w których trzeba wystąpić „publicznie”, czyli wobec swojej grupy reaguje silnym lękiem, zapytana wtedy o coś bardzo łatwego ma kłopoty z odpowiedzią występują silne objawy wegetatywne (zaczerwienienie, przyspieszony urwany oddecli, silne pocenie się, drżenie rąk), wzrost ruchliwości co objawia się tikami na twarzy i drobnymi szybkimi ruchami, oraz zakłócenie mowy, od jąkania aż po chwile gdy nie może wydobyć z gardła głosu. Odpowiedź jest sformowana nie gramatycznie, rwie się a w innych zaś momentach całe partie wypowiedzi są wyrzucane jednym tchem.

Podobnie jest z innymi formami zajęć zespołowych, w które trudno Weronikę włączyć, gdyż wycofuje się stale na ubocze. Zmuszona do współpracy z dziećmi wskazuje duże zahamowania oraz wzrost reakcji lękowych. Dziewczynka nie wierzy w swoje możliwości, boi się niepowodzenia, dezaprobaty; reaguje sinym lękiem na wszystkie uwagi czy krytykę, zwłaszcza, ze strony dzieci; ze wszystkimi się godzi i nie wyraża swojego zdania. Również fakt, że się ją obserwuje przy pracy powoduje stres i w znacznym stopniu pogarsza to sytuację oraz wynik ostateczny.

W pracy jest ambitna i wręcz jest perfekcjonistką, mimo to zbyt silne napięcie powoduję często obniżenie jakości jej wynika Weronika bardzo krytycznie ocenia swoją pracę, boleśnie przezywa każdy błąd czy plamę na rysunku spowodowaną kropelką wody.

OPIS NIEDOSTOSOWANIA

Weronika jest bardzo nieśmiała i lękliwa, niepewna swych sił. Ośmieszana i tyranizowana może usuwać się w cień, bać się kontaktów z rówieśnikami. Nieśmiałość może powodować zupełną izolację dziecka od grupy rówieśniczej, co na zasadzie błędnego koła pogłębia jego nieprzystosowanie do środowiska.

Dziecko nieśmiałe bywa na ogół zahamowane. Czynnikami warunkującymi wycofanie się z aktywności w obecności innych osób w obawie przed ich dezaprobatą są zarówno wadliwe oddziaływania wychowawcze rodziny, jak i stosunki panujące w grupie rówieśniczej.

Zatamowanie wyraża się ogólnym spowolnieniem, obniżoną aktywnością, a w sytuacjach zahamowania lękowego silnym osłabieniem napięcia mięśni wyrażający się martwą mimiką, trudnościami w zapamiętywaniu i kojarzeniu oraz uczuciem pustki w głowie.

Zahamowanie może także wyrażać się nadmiernym napięciem i ustawicznym niepokojem psychoruchowym. Objawy te wzmacniają się wtedy, gdy dziecko czuje się oceniane przez otoczenie. Napięcie mięśni powoduje ich usztywnienie i staje się np..: przyczyną niemożności pisania. Zjawisku temu towarzyszą silne objawy wegetatywne-pocenie się, bladnięcie, czerwienienie, zanik głosu.

Omówiony przypadek może być zaklasyfikowany jako reakcja nerwicowa typowa u dzieci w wieku przedszkolnym, co charakteryzuje występowanie pojedynczych lub kilku podobnych objawów. W wieku przedszkolnym występują w sytuacja trudnych zachowania nerwicowe, charakteryzujące się złożonym zespołem symptomów. Przykładem może być lękowa postawa wobec otoczenia, która z czasem może przerodzić się w nerwicę lękową. Lęk, podstawowy symptom wszystkich postaci nerwic, jest objawem dominującym. Dzieci z lękową postawą wobec otoczenia są nadmiernie wrażliwe emocjonalnie, często zahamowane, nieśmiałe, nadmiernie uzależnione od rodziców, mało samodzielne w codziennych czynnościach i kontaktach społecznych. Lęk objawia się u nich jako nieuzasadniony, bliżej niesprecyzowany niepokój, któiy dziecko może powiązać z każdą sytuacją. Somatycznymi objawami niepokoju związanymi z różnymi narządami

2