49312

MECHANIZM POWSTAWANIA WIATRU Jeżeli pewien obszar powierzclmi ziemi zostanie ogrzany temperatury wyższej niż obszary sąsiedrue , to powietrze zalegające nad tym obszarem również zostanie ogrzane do wyższej temperatury i pocznie się rozszerzać, przesuwając swe cząsteczki w kierunku niższego ciśnienia, czyli ku górze. Płaszczyzny jednakowego ciśruenia nad tym obszarem zostaną pizesuruęte w górę tym mocniej, im większa odległość dzieli je od powierzchni ziemi. Wypiętrzenie słupa powietrza powoduje jego przepływ góra na sąsiednie obszary. Efektem przepływu powietrza jest podwyższenie ciśnienia nad tymi obszarami przy jednoczesnym jego obniżeniu nad obszar em nagr zanym. Powstała różnica ciśnień przy powierzclmi ziemi wywołuje poziome przesuwanie się mas powietrza, czyli wiatr.

Wiatr geostroficzny - wiatr wiejący z jednostajną prędkością wzdłuż izobar prostoliniowych (przy zaruedbaniu tarcia).

1 Kierunek wiatru pokrywa się z kier unkiem izobar

2.    Wieje tak że na półkuli północnej niskie ciśnienie jest z lewej strony a wysokie z prawej jeśli patrzeć w jego kierunku. Na pólkitlr południowej jest odwrotnie

3.    Jego prędkość jest wprost proporcjonalna do gradientu ciśnienia (proporcjonalna do odległości między izobararni. Im mniejsza odległość między izobarami tym większa jest jego pr ędkość i odwrotowe

Wiatr gradientowy - jest poziomym ruchem powietrza w którym cząsteczki poruszają się z jednostajną prędkością po koncentrycznych tor ach kołowych

Porywistość wiatru - polega na tym że wiatr składa się z nie kończącej się serii porywów, czyli krótkotrwałych dodatnrch lub ujemnych odchyleń prędkości od jej wartości średniej. Jednocześnie w^rystępują w^ralrania kienuiku na ogól bardzo nieregularne ale osiągające często amplitudę rzędu 30°

Szkwalistość wiatnr - wiatr w którym obserwuje się gwałtowne i znaczne wzrosty średniej prędkości (o 50% i więcej), trwające nawet przez kilkanaście minut, czyli szkwały.

Ognie św Elma - wyładowania elektryczne w postaci cienkich fioletowo - białych iskier o dlirgości do kilkimastu centymetrów, powstają na ostrych krawędziach przedmiotów', najczęściej metalowych. Obserwuje się je w warunkach dużego gradientu różnicy potencjałów w powietrzu na topach masztów, nokach rej, wierzchołkach drzew', pionmocluonach. Zjawisko nie jest groźne ale może prowokować uderzenia piorunów'

Zorza polarna - świecenie górnych części atmosfery (100. . . 400 km czasem 1000) powodowane bombardowaniem cząstek elektrycznych emitowanych przez słońce. Obserwowane w wysokich szerokościach geograficznych. Intensywnie występuje w pobliżu biegimów magnetycznych

Halo - grupa zjawisk optycznych powstających wokół słońca i księżyca wskutek załamania i odbicia światła przez kr yształki lodu. Zjawiska te tworzą clmnrry piętr a wysokiego, mgłę lodową.