51660

Beneficium temporis (priwilegium temporis).

Funkcje zastrzeżenia terminu w umowie.

Art. 457. Termin spełnienia świadczenia oznaczony przez czynność prawną poczytuje się w razie wątpliwości za zastrzeżony na korzyść dłużnika.

1.    Reguły ogólne.

Trzy funkcje terminu:

a.    Zastrzeżony na korzyść dłużnika.

Dłużnik może spełnić świadczenie wcześniej.

b.    Zastrzeżony na korzyść wierzyciela.

Wierzyciel może żądać przed terminem spełnienia świadczenia (niekorzystne dla dłużnika).

c.    Zastrzeżony na korzyść obu stron (termin sztywny).

Klincz.

Formuła zastrzeżenia, gdy strony nie rozstrzygnęły o tym w umowie termin zastrzeżony na korzyść dłużnika. Dotyczy on jednak tylko czynności prawnych (umów), jeżeli stosunek obligacyjny wynika np. z ustawy to te regulacje go nie dotyczą.

2.    Privilegium temporis w obrocie gospodarczym.

Obrót konsumencki.

Obrót niekonsumencki (profesjonalny).

Ustawa o kredycie konsumenckim z 2001 r. ustawa zawiera definicję konsumenta, która jest lex specialis w stosunku do art. 23^1 kc. [dyrektywa UE a nasz system jeszcze jest niedostosowany] Art. 8 ust. 2 ustawy - konsument może spłacić kredyt przed terminem, ale przy zachowaniu następujących warunków: •    Dokona spłaty w terminie przywidzianym w umowie dla dokonania wpłaty rat. •    Wcześniej musi poinformować o tym bank. Skutkiem wcześniejszej spłaty zbonifikowanie odsetek. ! Nie można zastrzegać prowizji za przedterminową spłatę kredytu. Choć banki nadal pobierają opłaty. Zawsze trzeba sprawdzić, czy ten kredyt podpada pod tę ustawę (nie dotyczy ona np. kredytu hipotecznego).

Art. 75 a Prawo bankowe: jeżeli strony w umowie kredytowej nie przewidziały funkcji terminu, to termin jest na korzyść stron (lex specialis od 457 kc). Jest to wyraz kompromisu między interesem banku a kredytobiorcy.