70023

DAWNOŚĆ

I. Pojęcie i funkcja

—    przedawnienie i terminy zawite należą do zdarzeń prawnych określanych mianem dawności - ich elementem jest upływ czasu, który stanowi konieczną ale me jedyną przesłankę wskazanych skutków prawnych;

—    t’nnkcia społeczna - likwidacja kolizji pomiędzy stanem prawnym a trwającym dłuższy czas stanem faktycznym, gdyż jak wyraził się SN taki stan niepewności jest zjawiskiem społecznie niepożądanym;

*    instytucje te chronią interesy obu stron, gdyż z jednej strony bezczynność i brak zainteresowania swoimi sprawami nie powinien być nagradzany, a z drugiej strony po upływie długiego czasu osoba ma prawo mniemać, że nikomu nie przysługują przeciwko niej żadne uprawnienia. Dodatkowo należy pamiętać o trudnościach dowodowych jakie powstająwraz z upływem czasu;

II- Rptojc

2 drogi realizacji celów dawności:

—    prowadzi do nabycia prawa (tematyka prawa rzeczowego):

*    zasiedzenie - nabycie prawa podmiotowego w drodze długotrwałego wykonywania tego prawa przez osobę nieuprawnioną (art. 172-176 kc);

*    przemilczenie - bezczynność uprawnionego; brak uregulowania w przepisach ogólnych, a opiera się na przepisach szczególnych określających sposoby nabycia własności (np. art. 187 kc, czy dekret o majątkach opuszczonych i poniemieckich);

—    prowadzi do osłabienia lub utraty prawa, jeżeli nie zrealizuje się go w określonym czasie:

*    przedawnienie

*    terminy zawite (prekluzja)

—    zasadniczo te 2 drogi w swoim ostatecznym rezultacie nie różnią się tak bardzo, gdyż choć grupa I prowadzi do nabycia, to zarazem do utraty tego prawa przez inną osobę, a ponadto przedawnienie może mieć zastosowanie również w I grupie (np. art. 175 - przepisy dot. biegu przedawnienia stosować odpowiednio do biegu zasiedzenia).