1. Granice zasady swobody umów.
• Sprzeczność celu umowy z ustawą (iuris cogentis + przepisy semiimperatywne).
• Sprzeczność umowy z zasadami współżycia społecznego.
• Sprzeczność umowy z natura zobowiązania (właściwością zobowiązania) -sporo kazuistycznego orzecznictwa-zapoznaj się z nim, znać jakieś przykłady.
S Model ogólny stosunku obligacyjnego ("legalny").
^ Konkretny model stosunku obligacyjnego - umowa godzi w ten model, sąd to uzasadnia (patrz: orzecznictwo).
Te trzy sytuacje określa art. 58 kc - umowa może być nieważna:
- w całości,
- fragment (klauzula salwatoryjna).
Te 3 kryteria w 356. W literaturze i judykaturze są to kryteria o charakterze
systemowym, m.in.:
• Zasada swobody umów nie odnosi się do stosunków prawno rzeczowych, spadkowych, rodzinnych.
• Niektórzy autorzy twierdzą, że przewłaszczenie (fiducjarne) nieruchomości na zabezpieczenie nie może być uzasadniane tylko zasadą swobody umów - na tym tle powstał spór w doktrynie, choć SN dopuszcza takie przewłaszczenie.
• Czynności jednostronne nie są objęte zasadą swobody umów, tylko ustawa tworzy czynność jednostronną.
• Czynności abstrakcyjne - SN tak - gwarancja na pierwsze żądanie (wyłącza dużą ilość zarzutów).