52296

Obecnie rola rolnictwa w gospodar ce narodowej zmniejszyła się, a w samym rolnictwie zmiuejsza się znaczenie ziemi w porównaniu z innymi czynnikami produkcji. To zmniejszenie roli ziemi w procesie produkcji rolniczej ma bardziej charakter technologiczny i polega na jej substytucji innymi czynnikami produkcji - głównie pracą, kapitałem i organizacją. Zmniejszenie ekonomicznego znaczenia ziemi jest raczej symboliczne i na pewno ma ono swoje granice. Wynika to ze szczególnej roli ziemi w procesie produkcji rolniczej. Ta zawsze wymagać będzie zaangażowania ziemi. Poza tym ziemia jako ten osobliwy czyiuiik rolniczej produkcji jest dzierżawiona, przynosi dochód dla jej właściciela w postaci renty dzierżawnej.

Cechy szczególne

Ziemia jest środkiem trwałym różniącym się w sposób zasadniczy od iiuiych środków. Jest ona wytworem przyrody i ma kilka cech szczególny cli, do których zaliczamy:

- własny potencj ał produkty j ny ziemi - wynika z jej składu będącego rezultatem procesu powstawania ziemi. W zależności od sposobu powstawania gleby i jej składu mechanicznego zależy jej urodzajność przejawiająca się zdolnością do określonych plonów. Urodzajność gleby jest cechą w^zględnie stalą.

nieprzemieszczainość - ziemi oznacza, że ziemia jako wytwór przyrody jest trwale związana z miejscem występowania i nie można jej przemieszczać w inne rejony.

-    nicpomnażalność - ziemi oznacza, że ilość ziemi jest w zasadzie ograniczona i nie można jej zwiększać . W przeszłości ziemię dla celów rolniczych pozyskiwano przez wycinanie lasów. Te możliwości są jednak ograniczone. Powszechny jest natomiast ubytek ziemi rolniczej spowodowany rozbudową miast, dróg i zakładów przemysłowych. W tej sytuacji zachodziła konieczność użytkowania coraz mniej urodzajnych działek a tym samym godzenie się na wyższe koszty produkcji. W ostatnich kilkunastu latach wobec problemu rzeczywistej lub pozornej nadprodukcji rolniczej rezy gnuje się z uprawy gleb umiej urodzajnych.

- niezniszczalność - ziemi oznacza, że ziemia prawidłowo użytkowana nie traci „wrodzonej'' urodzajności (urodzajność ziemi może się obniżyć wskutek np.: erozji wietrznej lub wodnej oraz takich kataklizmów jak powódź czy trzęsienie ziemi).

3. METODY OCENY JAKOŚCI ZIEMI I JEJ W YCENY.

Systemy wyrażania jakości gleb:

1. Wg Manteuffla

Suma współczynników dzielona przez powierzcluiię gospodarstwa dawsla jedną liczbę na podstawie której można było ocenić jakość gleb w gospodarstwie.

klasa współczynnik

I-II    3

m-iv    2

v-vi    i