- Za czasów postępowania formułkowego, używa się 3 środków procesowych:
1. actio doli- skarga penalua przeciw sprawcy( tylko! Nie dziedzicom) w ciągu 1 roku. Jest ona subsydiama, posilkowa= gdy nie da się wnieść innego powództwa. A w prawie Justynianskim- skarga arbitralna.
2. Exceptio doli- przeciwstawiana powództwu działającego podstępnie. Gdy akt zawarty pod wpływem podstępu nie został wykonany.
W prawie Justynianskim:
jakąś ekscepcje.
Exceptio doli specialis- w konkretnym ten zastępuje
Przypadku
3. Restitutio in integruni propter doi urn.
3. Fraus creditoruni
To taki rodzaj przestępstwa, który polega na= osoba, ma długi, a jej majątek nie starcza na spłacenie wierzycieli(fraudator) lub na ich zaspokojenie w dużej mierze. Więc ta osoba celowo lunniejsza swój majątek za pomocą:
aktów prawnych
- lub aktówr materialnych
i wyrządza w ten sposób szkodę swoim wierzycielom .To przestępstwa, polegające na działaniu na szkodę wierzycieli, to tzw. Fraus creditoruni.
Było to możliwe ponieważ dłużnik mógł dysponować swoim majątkiem, nawet po tzw. Missio in bona- czyli wprowadzeniu przez magistraturę, dlużnikó w tymczasowe posiadanie majątku. Tracił taką możliwość dopiero po sprzedaży majątku przez wierzycieli.
W ymogi jej zaistnienia:
- uszczuplenie majątku- dłużnika dokonane przez niego samego( np. zniszczenie rzeczy, odrzucenie możliwości powiększenia majątku, zaciągnięcie zobowiązania)
- świadomość dłużnika- że dział na szkodę wierzycieli- consciusfraudis.
- Osoba trzecia jest współwinna- ta która odniosła korzyść z działania fraudaora. Wiedziała, że czynność następuje na szkodę wierzycieli. = particeps fraudis.
Istniały 4 środki prawne za pomocą których pokrzywdzeni mogą dochodzić wynagrodzenia szkody:
1. Exceptio- zarzut procesowy, nie odgrywający większej roli.
2. Restitutio in integrum- anuluje akty prawne zawarte przez fraudatora z osobami trzecimi, na szkodę wierzycieli, oraz w prawie justyniańskim.