53033

1.    Linia prosta - należeli do niej zstępni (descendetes) np. syn. wnuk oraz wstępni (ascendetes) np. ojciec, dziadek itd. Używano tu rozróżnienia między nimi na linię wyższą (linea superior) i linię niższą (linea inferior).

2.    Linia boczna - należeli do niej wuj, ciotka, bratanek, siostrzeniec itd.

Powinowactwo (adfmitas) - stosunek między małżonkiem a krewnymi kognacyjnymi drugiego małżonka. Istniał tak długo jak małżeństwo. Powinowactwo miało znaczenie prawne, głównie jako przeszkoda małżeńska.

♦    Dzieci po za małżeńskie (spuri, vulgo, ąuaesiti) - były osobami su i iuris.

1.    Nie spokrewnione z ojcem ani agnacyjnie. ani kognacyjnie.

2.    Spokrewnione z matką i jej krewnymi kognacyjnie (miały zatem prawo do dziedziczenia ab intestato)

Za cesarstwa - wzajemny obowiązek alimentacyjny między matką i jej wstępnymi a dzieckiem. Brak było praw troszczących się o dzieci pozamalżeńskie, nie stanowiły problemu socjalnego.

♦    Dzieci z konkubinatu (liberi naturales) - wyróżnione z dzieci pozamałźeńskich za dominatu. Zmienne ustawodawstwo co do nich.

1.    Ojciec naturalny nie mógł ini niczego darować ani zostawić w testamencie jeśli matka była innego stanu niż on

2.    Ojciec naturalny nie mógł zawTzeć z matką dzieci małżeństwa jeśli była innego niż on stanu

3.    W innych konkubinatach dopuszczalne były owe przysporzenia, ale

tylko do pewnej części majątku (np. 1/4 , 1/12)

4.    Za Justyniana - konkubina i jej dzieci naturalne uzyskiwały prawo dziedziczenia beztestamentowego nawet do wysokości 1/6 majątku spadkowego, jeśli ojciec nie miał żony i dzieci małżeńskich

♦    Legitimatio (nadanie dzieciom z konkubinatu stanowiska dzieci małżeńskich) -

powstało w okresie poklasycznym. Istniały jego trzy rodzaje:

1.    legitimatio per subseąuens matrimonium - następowała przez późiuejsze małżeństwo rodziców. Pojawiło się za Konstantyna Wielkiego i miało wtedy charakter przejściowy.

Dopuścił to ogólnie Justynian, jednak za zgodą dzieci, podobnie jak w pozostałych dwóch przypadkach.

2.    legitimatio per oblationem curiae - legitymacja przez ofertę dla rady miejskiej; pojawiła się w V w^r. n.e., uregulowana przez Justyniana. Stworzona dla celów^r finansowych, mających uatrakcyjnić stanowisko radnego miejskiego.

Polegało na tym, że ojciec, nie mający dzieci małżeńskich (za Justyniana także posiadający' je) mógł zostawić majątek synowi naturalnemu w