53034

Possessio iusta - stan faktyczny odpowiadał prawu, co miało miejsce, gdy właściciel rzeczy był zarazem jej posiadaczem.

Possessio iniusta - posiadanie wykonuje ktoś, kto nabył je bezprawnie.

Odmawiał pretor ochrony temu posiadaniu, które zostało nabyte wadliwie (np. posiadanie uzyskane siłą, podstępem)

Pretor odmawiał również ochrony posiadaniu prekaryjnemu, czyli takiemu, które udzielono na prośbę prekarzysty, z obowiązkiem zwrotu na każdorazowe wezwanie i gdy mimo wezwania prekarzysta rzeczy nie zwrócił.

Possessor bonae fidel - posiadacz uważa, że przysługuje mu posiadanie i jest tym samym posiadaczem w dobrej wierze.

Possessor malae fidei - posiadacz świadom jest tego, że wykorzystując władztwo nad rzeczą krzywdzi kogoś innego i przez to jest posiadaczem w złej wierze np. złodziej lub paser.

Wg koncepcji rzymskiej posiadać można było wyłącznie rzeczy materialne. Z biegiem czasu, fakt wykonywania jakiegoś prawa, z którym połączone było władanie rzeczą zaczęli Rzymianie określać jako „jak gdyby posiadanie" i otoczyli je ochroną interdyktalną.

d)    Skutki prawne posiadania

Dążeniem każdego porządku prawnego jest to, by posiadacz był jednocześnie właścicielem i vice versa. Jeśli właściciel utraci posiadanie, prawo udziela mu środków petytoryjnych w celu jego odzyskania. Z kolei posiadacz, któremu nie przysługuje prawo własności, może je nabyć z mocy prawa. Z mocy prawa staje się też właścicielem ten, kto nabędzie posiadanie na rzeczy niczyjej.

Każdy posiadacz ma uprzywilejowaną pozycje. W ewentualnym procesie windykacyjnym nie ciąży na nim jako na pozwanym obowiązek dowodu. Obowiązek ten spoczywa zawsze na powodzie.

W ramach ochrony przed samowolą ze strony osób trzecich posiadać może również stosować obronę konieczną albo pomoc własną.

e)    Ochrona posiadania

Jednym z najważniejszych skutków prawnych posiadania jest objęcie go przez prawo ochroną. Pretor chronił posiadanie udzielając środków pozaprocesowych, jakimi były interdykty.

Interdyktami chroniono zarówno posiadanie rzeczy ruchomych jak i nieruchomości. Interdykt mógł zmierzać do położenia kresu przeszkodom w spokojnych korzystaniu z rzeczy, przywróceniu stanu posiadania utraconego lub